25 czerwca 2023 roku w programie „Przegląd Ukraiński” w TVP Białystok można było obejrzeć reportaż poświęcony ogłoszeniu rezultatów Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po-swojomu”, który organizowany był przez Podlaski Instytut Naukowy w partnerstwie ze Związkiem Ukraińców Podlasia.
Reportaż jest dostępny na stronie Telewizji Polskiej Białystok:
Konkurs odbył się jako jedno z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, sfinansowanego ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.
Rozpoczynany publikację utworów laureatów Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu”, organizowanego przez Podlaski Instytut Naukowy w partnerstwie ze Związkiem Ukraińców Podlasia. Ma to na celu promocję twórczości literackiej tworzonej gwarami ukraińskimi Podlasia, popularyzację konkursu oraz dotarcie do szerokiego grona odbiorców z literaturą pisaną „po swojomu”.
Jako pierwszy zostanie przedstawiony początkowy fragment sztuki teatralnej Heleny Aleksiejuk pt. „Timoszka”. Utwór został nagrodzony jednym z dwóch pierwszych miejsc w kategorii „dramat”. Fragment utworu „Timoszka” został zaprezentowany przez samą autorkę Helenę Aleksiejuk podczas uroczystego ogłoszenia rezultatów Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po-swojomu”, które odbyło się 18 czerwca 2023 roku w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bielsku Podlaskim.
Materiał video został przygotowany przez Jerzego Misiejuka.
Wkrótce na naszej stronie zostaną przedstawione utwory innych laureatów konkursu.
**********************************************
Konkurs odbywa się jako jedno z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, sfinansowanego ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030, co stworzyło warunki do zorganizowania go przez Podlaski Instytut Naukowy w partnerstwie ze Związkiem Ukraińców Podlasia.
Konkurs odbywa się jako jedno z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, finansowanego przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.
13 czerwca 2023 r. dyrektor Podlaskiego Instytutu Naukowego dr Grzegorz Kuprianowicz wziął udział w posiedzeniu Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych Sejmu RP. W programie posiedzenia znalazły się m. in. takie kwestie jak informacja Pełnomocnika Rządu do spraw Równego Traktowania na temat działań podejmowanych na rzecz równego traktowania bez względu na pochodzenia narodowe i etniczne w latach 2020-2022, przeciwdziałanie dyskryminacji jako zasady działania Unii Europejskiej i podstawy współdziałania z mniejszościami narodowymi i etnicznymi w Polsce czy informacja Ministra Edukacji i Nauki na temat zachowania dotychczasowego charakteru edukacji mniejszości białoruskiej w Polsce.
Dr G. Kuprianowicz jako współprzewodniczący Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych oraz przedstawiciel mniejszości ukraińskiej podczas posiedzenia zabierał głos w kilku kwestiach. Podkreślił potrzebę praktycznych i aktywnych działań Pełnomocnika Rządu do spraw Równego Traktowania w kwestiach dotyczących mniejszości narodowych i etnicznych. W odniesieniu do kwestii oświatowych zwrócił uwagę na fakt, że praktyce od ponad 70 lat istnieją w Polsce szkoły mniejszościowe, a nowe interpretacje przepisów oznaczają zmianę dotychczasowego systemu oświaty mniejszości.
19 czerwca 2023 roku w programie „Dumka Ukraińska” w Radiu Białystok pojawiła się relacja z uroczystego ogłoszenia wyników I Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu”
Konkurs odbywa się jako jedno z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, finansowanego przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.
Już w czerwcu 2023 r. rozpocznie pracę nowa Kapituła Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej. W jej skład weszły cztery osoby zaangażowane w działalność na rzecz zachowania i rozwoju języka i kultury ukraińskiej Podlasia, wskazane przez zarządy podmiotów, które ustanowiły Nagrodę, czyli Podlaskiego Instytutu Naukowego oraz Związku Ukraińców Podlasia.
Członkami Kapituły Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej w tym roku zostali:
dr Andrzej Artemiuk,
Łukasz Badowiec,
dr Andrzej Jekaterynczuk,
dr Grzegorz Kuprianowicz.
W tym roku Podlaska Nagroda Naukowo-Literacka zostanie przyznana po raz drugi. Jej celem jest promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia poprzez uhonorowanie i nagrodzenie osób, które odgrywają ważną rolę w funkcjonowaniu, badaniu i rozwoju kultury i języka ukraińskiego Podlasia.
Podobnie jak w roku ubiegłym Nagroda przyznawana będzie w czterech kategoriach:
– Twórczość literacka,
– Działalność naukowa,
– Działalność popularnonaukowa,
– Twórczość publicystyczna.
Nagrodę mogą otrzymać osoby fizyczne, zasłużone dla funkcjonowania, badania, tworzenia lub rozwoju kultury i języka ukraińskiego Podlasia w poszczególnych kategoriach.
W kategorii „Twórczość literacka” nagroda będzie przyznawana dla osób pochodzących z Podlasia tworzących literaturę w języku ukraińskim (w języku literackim lub podlaską gwarą ukraińską).
W kategorii „Działalność naukowa” nagroda będzie przyznawana dla naukowców zasłużonych dla badań Podlasia, w szczególności kultury i języka ukraińskiego regionu lub historii czy współczesności społeczności ukraińskiej Podlasia.
W kategorii „Działalność popularnonaukowa” nagroda będzie przyznawana dla osób podejmujących działania na rzecz popularyzacji wiedzy o Podlasiu, a w szczególności o kulturze i języku ukraińskim Podlasia lub historii czy współczesności społeczności ukraińskiej Podlasia.
W kategorii „Twórczość publicystyczna” nagroda będzie przyznawana dla dziennikarzy i innych twórców prowadzących działalność publicystyczną lub reportażową w różnych formach: prasowej, radiowej lub telewizyjnej, zajmujących się problematyką dotyczącą Podlasia, w szczególności kultury i języka ukraińskiego regionu lub historii czy współczesności społeczności ukraińskiej Podlasia.
Po raz pierwszy Podlaska Nagroda Naukowo-Literacka przyznana została w 2022 roku. Jej laureatami zostali:
Kategoria „Twórczość literacka” – śp. Jan Kiryziuk
Kategoria „Działalność naukowa” – dr Mikołaj Roszczenko
Kategoria „Działalność popularnonaukowa” – Jerzy Plewa
Ogłoszenie laureatów i uroczyste wręczenie Nagród za 2023 rok odbędzie się jesienią br.
********************************
Ustanowienie i przyznawanie Nagrody jest jednym z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, sfinansowanego ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.
20 czerwca 2023 r. odbyło się w Lublinie otwarte zebranie naukowe Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych lubelskiego oddziału Polskiej Akademii Nauk poświęcone tematowi „Podlaski Instytut Naukowy – jego rola i znaczenie w badaniach nad pograniczem polsko-ukraińskim”. Posiedzednie odbywało się w trybie hybrydowym – część uczestników była obecna w siedzibie PAN Oddział w Lublinie, część brała udział w zebraniu zdalnie. Obrady prowadziła przewodnicząca Komisji prof. dr hab. Mirosława Ołdakowska-Kufel.
Jako pierwszy wykład pt. Podlaski Instytut Naukowy – początki budowania ukraińskiej instytucji naukowej na Podlasiu (2018-2023) wygłosił dyrektor PIN dr Grzegorz Kuprianowicz. Następnie wyniki swoich badań prowadzonych w ramach działalności Instytutu zaprezentowała sekretarz PIN mgr Ludmila tabowicz, która wygłosiła wykład Folklor tradycyjny gminy Czyże w świetle najnowszych badań terenowych.
Dwa kolejne referaty będące analizą działalności PIN wygłosili wiceprzewodniczący Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych Polskiej Akademii Nauk Oddział w Lublinie. Dyrektor Instytutu Języka Ukraińskiego Narodowej Akademii Nauk Ukrainy prof. Pawło Hrycenko charakteryzował Pięć lat działalności Podlaskiego Instytutu Naukowego z perspektywy Kijowa. Natomiast Pięć lat działalności Podlaskiego Instytutu Naukowego z perspektywy Lublina skomentował wieloletni kierownik Zakładu Filologii Ukraińskiej UMCS prof. dr hab. Feliks Czyżewski (PAN Oddział w Lublinie), który od wielu lat wspiera różnorodne działania PIN.
Następnie odbyła się dyskusja dotycząca koncepcji i działalności Podlaskiego Instytutu Naukowego. W dyskusji wzięli udział: prof. dr hab. Jan Adamowski (UMCS), prof. dr hab. Lubow Frolak (UMCS), prof. dr hab. Dorota Rembiszewska (Instytut Slawistyki PAN). Na zakończenie zabrali też głos referenci.
Zdjęcia: ks. Andrzej Konachowicz, Andrij Saweneć, Grzegorz Kuprianowicz
W niedzielę, 18 czerwca 2023 roku po południu w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bielsku Podlaskim odbyło się Uroczyste ogłoszenie rezultatów Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po-swojomu”. Uroczystość otworzył dyrektor Podlaskiego Instytutu Naukowego dr Grzegorz Kuprianowicz, który opowiedział o idei i znaczeniu konkursu oraz powitał przybyłych gości. Przypomniał, że jest organizatorem konkursu jest Podlaski Instytut Naukowy, partnerem – Związek Ukraińców Podlasia, a współorganizatorem uroczystości jest Miejska Biblioteka Publiczna w Bielsku Podlaskim. Podkreślił, że organizacja konkursu była możliwa dzięki realizacji zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, sfinansowanego ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.
Następnie odpowiedzialna za merytoryczne przygotowanie oraz organizację konkursu sekretarz PNI Ludmiła Łabowicz opowiedziała o przeprowadzeniu Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po-swojomu”, który trwał od grudnia 2021 r. do czerwca 2023 r. Podkreśliła, że konkurs był inicjatywą mającą na celu zachęcenie osób znających i posługujących się ukraińskimi podlaskimi gwarami do pisania utworów literackich w języku ojczystym.
Kluczowym momentem wydarzenia było uroczyste ogłoszenie decyzji jury Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po-swojomu” – protokół z obrad jury odczytała jedna z jego członkiń, Eugenia Gawryluk. Uczestnicy uroczystości usłyszeli, że na konkurs złożono kilkadziesiąt prac 20 autorów. Prace 5 autorów nie spełniały wymogów formalnych. Tak więc w konkursie wzięło udział 15 uczestników.
Decyzją jury Laureatami konkursu zostali:
Kategoria „Dramat”:
І miejsce – Helena Aleksiejuk – za utwór „Timoszka”;
I miejsce – Mikołaj Roszczenko – za utwór „Buwało i nyni”.
Kategoria „Na podstawie motywów etnograficznych”:
ІІІ miejsce – Mikołaj Panfiluk – za utwór „Sołdat i nieczysta syła”.
Kategoria „Poezja”:
ІІІ miejsce – Sławomir Kulik – za cykl wierszy;
ІІІ miejsce – Agnieszka Daniluk – za utwór „Ne howoru po swojomu”.
Kategoria „Proza”:
І miejsce – Jerzy Plewa – za cykl opowiadań;
І miejsce – Leokadia Sajewicz – za cykl opowiadań „Byli budni, byli świata, było…”.
Kategoria „Publicystyka”:
II miejsce – Krystyna Kościewicz – za utwór „Po mojomu”.
Kategoria „Wspomnienia”:
II miejsce – Nina Grygoruk – za utwór „Use powno ludi w chati”;
ІІІ miejsce – Walentyna Waszczuk – za utwór „Howoru po swojomu”.
Wyróżnienie „Za muzyczność poezji” – Marek Chmielewski;
Wyróżnienie „Za zanurzenie w historię regionu” – Mikołaj Panfiluk;
Wyróżnienie „Za wyraziste spojrzenie w twórczości publicystycznej” – Sławomir Kulik; Wyróżnienie „Za mistrzostwo słowa i subtelny humor” – Jerzy Plewa.
Decyzją Jury nagrodzono również uczestników:
Za udział w Podlaskim Konkursie Literackim „Piszemo po swojomu” oraz zainteresowanie językiem oraz kulturą ukraińską Podlasia: Arkadiusz Stosur, Irena Piwowar.
Za udział w Podlaskim Konkursie Literackim „Piszemo po swojomu” oraz Za poszukiwanie ekspresji artystycznej w tworzeniu dużej formy literackiej: Mikołaj Janowski.
Poza konkursem jury nagrodziło młode autorki przesłanych wierszy. Nagrodę „Dla Młodego Talentu za szacunek do języka ojczystego” otrzymały: Anastazja Gryćko za wiersz „Moja Ukraina”, Katarzyna Konachowicz za wiersz „Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego”.
Po zapoznaniu się z protokołem członkowie jury podzielili się swoimi refleksjami po konkursie. Jako pierwsza zabrała głos online Natalka Babina, ukraińska pisarka pochodząca z Ziemi Brzeskiej. Następnie do zebranych przemówiła ukraińska poetka z Bielska, członkini Narodowego Związku Pisarzy Ukrainy Eugenia Gawryluk. Ludmiła Łabowicz, dziennikarka, filolog, badaczka gwar podlaskich, sekretarz Podlaskiego Instytutu Naukowego, podzieliła się swoją wizją konkursu jako trzecia. Na koniec swoimi przemyśleniami podzieliła się językoznawca-dialektolog, badaczka gwar ukraińskich, profesor Katedry Językoznawstwa Słowiańskiego Instytutu Językoznawstwa i Literaturoznawstwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, również online.
Następnie nastąpił akt wręczenia laureatom i uczestnikom konkursu dyplomów oraz nagród rzeczowych w postaci kart podarunkowych do różnych sklepów. Nazwiska nagrodzonych odczytała członkini jury L. Łabowicz, a nagrody wręczali: członkini jury E. Gawryluk, przewodnicząca Związku Ukraińców Podlasia M. Ryżyk, dyrektor PNI dr G. Kuprianowicz i dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bielsku Podlaskim I. Bielecka-Włodzimirow. Po prezentacji do uczestników wydarzenia zwrócili się laureaci i uczestnicy konkursu.
Podczas ogłoszenia wyników konkursu literackiego nie mogło zabraknąć żywego słowa literackiego. Laureaci konkursu, którzy zajęli pierwsze miejsca w poszczególnych kategoriach, przeczytali fragmenty swoich utworów: Helena Aleksiejuk dramat „Timoszka”; dramat Mikołaja Roszczenki „Buwało i nyni” z powodu nieobecności autora, przeczytał Jerzy Hawryluk; Jerzy Plewa opowiadanie „Żajworonok do Ameryki pojechaw”; Leokadia Sajewicz opowiadanie z cyklu „Byli budni, byli świata, było…”.
Na zakończenie uroczystości został przeczytany list od Ambasadora Nadzwyczajnego i Pełnomocnego Ukrainy w Polsce skierowany do uczestników konkursu. Do obecnych zwrócili się także szefowie instytucji biorących udział w organizacji konkursu: M. Ryżyk, przewodnicząca Związku Ukraińców Podlasia oraz I. Bielecka-Włodzimirow, dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bielsku Podlaskim. Wydarzenie zakończył dyrektor PNI dr G. Kuprianowicz. Wyraził wdzięczność wszystkim osobom i instytucjom zaangażowanym w przygotowanie i przeprowadzenie konkursu, a także mediom za rozpowszechnianie informacji o konkursie. Poinformował również o kolejnych działaniach w ramach konkursu: publikacji prac laureatów konkursu oraz spotkaniach literackich z laureatami. Uroczystość zakończyła się wspólnym zdjęciem i poczęstunkiem.
W uroczystości wzięli udział laureaci i uczestnicy konkursu, ich rodziny i przyjaciele, miłośnicy literatury pisanej podlaskimi ukraińskimi gwarami, osoby zaangażowane w ukraińskie życie Podlasia. Wśród nich obecni byli m.in. proboszcz Parafii Prawosławnej Przemienienia Pańskiego w Ploskach – ks. Andrzej Nielipiński, dyrektor Katarzyna Korycka z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego, sekretarz Kleszczel Walentyna Sidoruk, sekretarz gminy Boćki Walentyn Korycki, prof. Dorota Misiuk z Uniwersytetu w Białymstoku, prof. Bazyli Krupicz z Politechniki Białostockiej, dyrektor Przedszkola nr 9 „Leśna Polana” w Bielsku Podlaskim Elżbieta Nielipińska, Aleksander Wasyluk ze Stowarzyszenia „Orthnet”, były przewodniczący Rady Miasta Bielsk Podlaski Piotr Kondratiuk.
27 maja 2023 r. odbyły się obchody 500-lecia nadania praw miejskich Kleszczelom, podlaskiemu miastu z ciekawą przeszłością, które zapisało się również w historii ukraińskiego odrodzenia narodowego w regionie. Ukraińskie środowisko Podlasia na uroczystościach w Kleszczelach reprezentowali przewodnicząca Związku Ukraińców Podlasia Maria Ryżyk oraz dyrektor Podlaskiego Instytutu Naukowego dr Grzegorz Kuprianowicz.
Jubileuszowe obchody rozpoczęły się nabożeństwami w miejscowym kościele rzymskokatolickim pw. św. Zygmunta Burgundzkiego oraz parafialnej cerkwi prawosławnej Zaśnięcia Bogarodzicy. Następnie uczestnicy obchodów wraz z orkiestrą Szkoły Muzycznej w Siemiatyczach przeszli pod Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji „Hładyszka”, gdzie odbyło się uroczyste odsłonięcie tablicy jubileuszowej. Następnie odbyło się złożenie kwiatów przy pomniku króla Polski oraz Wielkiego Księcia Litewskiego Zygmunta Starego, który nadał Kleszczelom prawa miejskie.
Zwieńczeniem obchodów była uroczysta sesja Rady Miejskiej w Kleszczelach, które odbyło się w miejscowej szkole. Podczas sesji podjęto w szczególności uchwałę Rady Miejskiej w Kleszczelach w sprawie uczczenia jubileuszu 500. rocznicy nadania praw miejskich. Wśród osób zasłużonych dla Kleszczel nagrodzonych podczas posiedzenia był również ukraiński historyk i filolog rodem z Kleszczel, pracownik naukowo-badawczy Podlaskiego Instytutu Naukowego oraz członek Rady Naukowej Instytutu dr Mikołaj Roszczenko. Podczas sesji zwrócił się również do obecnych dyrektor PIN dr G. Kuprianowicz.
Nagranie uroczystego posiedzenia Rady Miejskiej w Kleszczelach z okazji 500-lecia nadania praw miejskich Kleszczelom 27 maja 2023 r.:
Lady to niewielka wyludniająca się wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Czyże. Znajduje się ona na terenie założonego w 1559 roku folwarku, a pierwsza wzmianka o niej pochodzi z Lustracji Województwa Podlaskiego z 1576 roku, gdzie odnotowano młyn oraz staw. W 2. połowie XVIII wieku miejscowy folwark wchodził w skład dóbr Jana Klemensa Branickiego.
Miejscowość od wieków była zamieszkiwana zarówno przez ludność prawosławną, jak i katolicką. Prawosławni do dziś rozmawiają między sobą archaiczną gwarą ukraińską. Jak podkreślają starsi mieszkańcy, również miejscowi katolicy posługiwali się w przeszłości miejscową gwarą: „ Z nami to wony howoryli po naszomu, po ruśki, a miży soboju po puolśki”.
Prawosławni mieszkańcy wsi należą do parafii Zaśnięcia Przenajświętszej Bogurodzicy w Czyżach, a wierni Kościoła rzymskokatolickiego – do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Narwi.
Ciekawe informacje o tradycji imienniczej niewielkiej wsi Lady dają metryki dawnej unickiej Parafii Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Czyżach z XVIII w. Znajdują się w nich zapisy zarówno o ruskich, na ten czas unickich mieszkańcach Lad, ale też o ich katolickich sąsiadach, którzy dość często chrzcili swoje dzieci nie w Narwi, ale – być może ze względu na odległość lub też z innych przyczyn praktycznych – właśnie w Czyżowskiej cerkwi unickiej.
Wszystkie zapisy w metrykach były sporządzone w języku polskim, jednak wiele form imion, nazwisk i przydomków zostało podanych w formie gwarowej. Widać niejednorodność fonetyczną, co może być spowodowane niedoskonałością ortograficzną tamtych czasów, a także trudnościami miejscowego proboszcza, który próbował zapisać po polsku formy cerkiewne lub gwarowe.
O tym, że zapisy w metrykach dotyczą katolickich mieszkańców Lad, mogą świadczyć dodatkowe informacje zapisane w metrykach, np.: „z Rodzicow szlach[etnych]: Pana Michała y Eleny Kuczynskich”, „Kumostwo pierwszej pary Szlachet[ny] wachmistrz Imc P. Michał Binkiewicz z P. Katarzyno Olifirowiczowsko”, „Anno Maryanno Grossyn Ogrodnikowo Ladzko”.
Niekiedy katolickie pochodzenie sugerują polskie imiona, nienadawane ruskim mieszkańcom Lad oraz innych miejscowości w ówczesnej parafii Czyże, lub też polskie nazwiska, np.: „Z Lady […] Okrzciłem Syna Antoniego Jana z Rodzicow Antoniego y Ludwiki Wiszniewskich, Kum Szln: Woyciech Kokolski, K: Szln: Anna Miastkowska”.
W zapisach z metryk parafii w Czyżach, które dotyczą wsi Lady, można znaleźć wiele ciekawych imion, które nie były popularne wśród miejscowej ludności ruskiej, np. Konstancyi Pienkowskiey, Albertego Zinowca, Pan Wiktoryn Pierzchała, Petronella Pierzchalanka, Franciszek Kostecki, Wawrzynca Korbutowicza, Melchior Jaworowski. Jak się można domyślać, dotyczą one katolickich mieszkańców wsi Lady.
Imiona noszone przez ludność ruską mieszkającą w Ladach nie różnią się od tych nadawanych mieszkańcom innych wsi w dawnej parafii unickiej Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Czyżach z XVIII w. Będą to takie imiona jak (w zapisie w języku polskim) np.: Naum Macieiuk, katerzyna Semenianka, Joana y Theodory Liaszukow, Niczypora y Matrony Szczurukow, Korniła y Zofiy Iwaniukow, Panasa y Mełachy Kudluk, Korniła y Zofi wowtoniukow itd. Jak więc widać imiona, a także nazwiska oraz formy przydomków rodowych są niekiedy zapisywane w miejscowej gwarze (np. Niczypora, Korniła, Panasa, Semenianka). Niekiedy są to formy polskie lub łączące zapis polski z zapisem gwarowym (np. katerzyna).
Dokładna analiza imion z tej jednej wsi wymaga jednak dokładniejszych badań.
Bardzo często w metrykach występują obok siebie ruskie imiona z nazwiskami sugerującymi polskie pochodzenie lub odwrotnie, np. Wasil Suchodolski, Jrynij Glinskiey. Zapisy takie mogą być dowodem na wyraźne oddziaływanie na siebie tradycji polskiej i miejscowej ruskiej. Często, zresztą, w dawnej XVIII-wiecznej unickiej Parafii Zaśnięcia Najświętszej Maryi Panny w Czyżach dzieci katolickie były chrzczone przez miejscowych Rusinów, a miejscowi ukraińskojęzyczni chrzcili dzieci katolickie.
************
Materiały zebrała Ludmiła Łabowicz w ramach zadania „Tradycje imiennicze wsi podlaskiej XVIII-XX wieku”, realizowanego przez Podlaski Instytut Naukowy dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji RP.
