Dzień Jedności Ukrainy i 105. rocznica niepodległości

<strong>Dzień Jedności Ukrainy i 105. rocznica niepodległości</strong>

22 stycznia przypada ukraińskie święto narodowe – Deń Sobornosty Ukrajiny (День Соборности України), co można na język polski przetłumaczyć jako Dzień Jedności Ukrainy. Dzień 22 stycznia jest jednym z kluczowych w najnowszych dziejach Ukrainy, miały wtedy bowiem miejsce dwa fundamentalne wydarzenia. 22 stycznia 1918 r. po raz pierwszy w XX wieku proklamowano niepodległość Ukrainy, zaś 22 stycznia 1919 r. doszło do zjednoczenia dwóch państw ukraińskich.

Do proklamowania niepodległości Ukrainy doszło w dramatycznych okolicznościach ofensywy Armii Czerwonej, która zbliżała się do Kijowa. 22 stycznia 1918 r. Ukraińska Centralna Rada, czyli ukraiński parlament ogłosiła IV Uniwersał proklamujący pełną suwerenność państwa ukraińskiego – Ukraińskiej Republiki Ludowej. Stanowił on m. in.: „Od tego momentu Ukraińska Republika Ludowa staje się niepodległym, od nikogo niezależnym Wolnym Suwerennym Państwem Narodu Ukraińskiego. Ze wszystkimi sąsiednimi państwami, a więc: Rosją, Polską, Austrią, Rumunią, Turcją oraz innymi, pragniemy żyć w zgodzie i przyjaźni, ale żadne z nich nie może wtrącać się w życie Niepodległej Republiki Ukraińskiej, a władza w niej należeć będzie wyłącznie do ludności Ukrainy”. Był to początek niepodległego bytu państwa ukraińskiego w dziejach najnowszych. Dzień 22 stycznia 1918 r. jest jedną z kluczowych dat w dziejach Ukrainy.

Dokładnie rok później, 22 stycznia 1919 r., doszło do zjednoczenia dwóch państw ukraińskich – powstałej nad Dnieprem ze stolicą w Kijowie Ukraińskiej Republiki Ludowej oraz obejmującej obszar Galicji Wschodniej, Bukowiny i Zakarpacka, proklamowanej we Lwowie Zachodnio-Ukraińskiej Republiki Ludowej. Uniwersał Dyrektoriatu Ukraińskiej Republiki Ludowej stanowił: „Od tego momentu zlewają się oddzielone od siebie przez stulecie części jednej Ukrainy – Zachodnioukraińska Republika Ludowa (Galicja, Bukowina, Ruś Węgierska) i Naddnieprzańska Wielka Ukraina. Spełniły się odwieczne marzenia, którymi żyli i za które umierali najlepsi synowie Ukrainy. Od tego momentu istnieje jedna niezależna Ukraińska Republika Ludowa. Od tego momentu naród ukraiński, wyzwolony potężnym impulsem swoich własnych sił, ma możliwość zjednoczonymi przyjaznymi wysiłkami wszystkich swoich synów budować niepodzielne, niepodległe Państwo Ukraińskie dla dobra i szczęścia całego jego ludu pracującego”.

Na początku lat dwudziestych XX w. budowa niepodległego państwa i walka o wolność Ukrainy zakończyły się niepowodzeniem. Jednak stanowiły one ważny etap na drodze Ukrainy do niepodległości, a dzień 22 stycznia stał się świętem narodowym Ukraińców. Zapisał się w pamięci historycznej Ukraińców jako symbol dążenia do niepodległego i zjednoczonego państwa.

Grzegorz Kuprianowicz