↓ Skip to Main Content

Підляський науковий інститут

Podlaski Instytut Naukowy

Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
  • Українська
  • Polski

Główna nawigacja

  • Strona główna
  • Instytut
    • Polityka Cookie (ciasteczek)
    • O Instytucie
    • Cel działalności
    • Władze
    • Rada Naukowa
    • Kadra naukowa
      • Jerzy Gawryluk
      • Grzegorz Kuprianowicz
      • Ludmiła Łabowicz
      • Mikołaj Roszczenko
    • Finansowanie
      • Dotacje
        • 2025
        • 2024
        • Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia
        • 2023
        • 2022
        • 2021
        • 2020
        • 2019
      • Nasi darczyńcy
      • Jak przekazać darowiznę na Instytut
    • Z historii Instytutu
  • Badania
    • Folklor tradycyjny gminy Czyże
      • Wstęp – ogólnie o projekcie
      • Historia badań folkloru gminy Czyże
        • Oskar Kolberg
        • „Сборник памятков народного творчества в Северо-Западном Крае” z 1866 r.
        • „Заметки о малорусском напечии” з 1870 р.
        • Okres międzywojenny
        • Folklor gminy Czyże w pracach polskich badaczy po II wojnie światowej
        • „Niwa”
        • Kalendarz Białoruski
        • Folklor gminy Czyże w pracach magisterskich lat 70. XX w.
        • „Gazeta Czyżowska” – cenne źródło wiedzy o lokalnej tradycji
        • Традиційні пісні українців Північного Підляшшя PL
        • Artur Gaweł „Rok obrzędowy na Podlasiu”
        • Folklor dziecięcy w książce Anny Artemiuk „Котилася торба з високого горба”
        • „Klejniki. Dzieje wsi i parafii” – cenne źródło wiedzy o przeszłości
        • Publikacje Jerzego Plewy o wsiach w gminie Czyże
      • Twórczość kalendarzowo-obrzędowa
        • Cykl wiosenny
          • Wiosna w tradycji ludowej wsi w gminie Czyże
          • Wielki Post w tradycji ludowej wsi gminy Czyże
          • Zwiastowanie NMP – Błahowieszczynie
          • Werbnicia w tradycji ludowej wsi w gminie Czyże
          • Wielki Tydzień w tradycji wsi w gminie Czyże
          • Welikdeń u gmini Czyżye
          • Niedziela i Poniedziałek Przewodni we wsiach gminy Czyże
        • Cykl letni
          • Dzień Jana Teologa w tradycji wsi w gminie Czyże
          • Kleczanie w Kuraszewi i Klenikach
          • „Zamenułoś zmerzłoho w Petruowku”
          • Narodzenie św. Jana Chrzciciela w tradycji wsi w gminie Czyże
        • Cykl jesienny
          • „Hanna – osiennia panna”. Początek jesieni w tradycji folklorystycznej gminy Czyże
          • Święto Makoweja w tradycji ludowej
          • Spasa w tradycji folklorystycznej gminy Czyże
          • Splienie w tradycji folklorystycznej gminy Czyże
          • Hołowosieka w tradycji wsi gminy Czyże
          • „Preczysta – diewka czysta”. Narodzenie Najświętszej Maryi Panny
          • Święto Opieki Najświętszej Bogurodzicy w tradycji wsi w gminie Czyże
          • Męczennika Dymitra z Tesalonik
        • Cykl zimowy
          • Początek zimy w tradycji ludowej wsi w gminie Czyże
          • Wprowadzenie do Świątyni Najświętszej Bogurodzicy w tradycji wsi w gminie Czyże
          • Post filipowy w tradycji mieszkańców wsi w gminie Czyże
          • Kolędowanie we wsiach gminy Czyże
          • Gwiazda – jak do dziś kolędują we wsiach gminy Czyże?
          • O obchodach Chrztu Pańskiego we wsiach gminy Czyże
          • „Jak na Hrumnici pohoda chorosza, to lny urodiat”
      • Twórczość rodzinno-obrzędowa
        • Narodziny dziecka
          • Obrzędowość związana z narodzinami dziecka we wsiach gminy Czyże. Cz. 1 Ciąża
          • Obrzędowość związana z narodzinami dziecka we wsiach gminy Czyże. Cz. 2 Poród
          • Obrzędowość związana z narodzinami dziecka we wsiach gminy Czyże. Cz. 3
          • Obrzędowość związana z narodzinami dziecka we wsiach gminy Czyże. Cz. 4
        • Wesele
          • „Chocz by za woła, aby staroju diewkoju ne była”. Wesiele w Czyżuowśkuj gmini, cz. I
          • „Zaczynajetsia, rozwiwajetsia u Ninki wesiele”. Wesiele w Czyżuowśkuj gmini, cz. II
          • „Wyjszła zza liesa chmara, sieła za stołom para”. Wesiele w Czyżuowśkuj gmini, cz. IІІ
          • „Wynoś mati dyeżku, prywjuoz syn newiestku”. Wesiele w Czyżuowśkuj gmini, cz. IV
          • „Dajte prydanam wolu na skryniu, komoru”. Wesiele w Czyżuowśkuj gmini, cz. V
        • Śmierć
          • „Smert’ i chrystinki ne wybirajut szczasliwoji hodinki”. Śmierć w tradycji folklorystycznej gminy Czyże, cz. I
          • „Mrut i nam dorohu trut” Śmierć w tradycji folklorystycznej gminy Czyże, cz. II
          • „Smert’ pryczyny szukaje”. Śmierć w tradycji folklorystycznej gminy Czyże, cz. III
      • Repertuar pieśniowy
        • Folklor pieśniowy gminy Czyże – charakterystyka ogólna
        • Repertuar żartobliwy gminy Czyże, cz. I
        • Repertuar żartobliwy gminy Czyże, cz. II
        • Repertuar żartobliwy gminy Czyże, cz. III
        • Folklor gminy Czyże – pieśni miłosne, cz. I
        • Folklor gminy Czyże – pieśni miłosne, cz. II
        • Pieśni rekruckie w folklorze gminy Czyże
        • Toponimy w pieśniach z gminy Czyże, cz. 1
        • Toponimy w pieśniach z gminy Czyże, cz. 2
        • Letnie pieśni pracy we wsiach gminy Czyże
        • Popularny repertuar ukraiński we wsiach gminy Czyże
        • Pieśni o kobiecej doli
        • Kozak – symbol tradycyjnych pieśni ludowych, cz. 2
        • „Oj, jak tiażko sirotini bez bateńkuw żyti”
      • Twórczość dziecięca
        • Zimowe obrzędy i zabawy dzieci i młodzieży
        • Podlaskie zawołania
        • „Byw died i baba i kuroczka raba”. Gry i zabawy dziecięce
        • Ditiaczy folklor z gminy Czyżye
        • Ditiaczy folklor z gminy Czyżye, cz. II
        • Ditiaczy folklor z gminy Czyżye, cz. IIІ
        • Ditiaczy folklor z gminy Czyżye, cz. IV
        • „Ihnat – zjiew kopu jahniat”. Jak kiedyś przezywały się dzieci?
      • Małe formy
        • Prykazki z Czyżuowśkoji gminy
        • Prykazki z Czyżuowśkoji gminy, cz. II
        • „Horyełka huorka, ale pjut, zamuż kiepśkie, ale jdut”. Prykazki z Czyżuowśkoji gminy, cz. III
        • „Na pochiłe derewo to j kozy skaczut”. Prykazki z Czyżuowśkoji gminy, cz. ІV
        • „I bez batiuszki znaju, szto w nedielu swjato”. Prykazki z Czyżuowśkoji gminy, cz. V
        • Pro swjata
        • „Czom? Bo żaba za korczom”. Małe formy folklorystyczne we wsiach gminy Czyże
        • „Pokazaw by, na czuom swinia chwuost nosit”. Przysłowia i powiedzenia o zwierzętach z gminy Czyże, cz. I
        • „Jak maciory dopecze, to i od porosiat utecze”. Przysłowia i powiedzenia o zwierzętach z gminy Czyże, cz. II
        • «Na hotowuj kładci to i żaba praczka». Przysłowia i powiedzenia o zwierzętach z gminy Czyże, cz. III
        • „Nasza Wuorla, nasz Iwan, pjem horyełku, bjem moran”. Powiedzenia o różnych miejscowościach zapisane we wsiach gminy Czyże
        • Powiedzenia o różnych narodach w folklorze wsi w gminie Czyże
        • „Jakij jiechaw, takuju i wjuoz”. Powiedzenia ludowe z gminy Czyże
        • „Szto chutko robitsia, durnoje roditsia”. Przysłowia o durniach i o wszystkim, co nierozumne
        • O tradycyjnych sposobach powitań na Podlasiu, cz. 1
        • O tradycyjnyсh sposobach powitań na Podlasiu, cz. 2
        • „Suol tobie u wuoczy, a derkacz w zuby!”. Klątwa w kulturze ludowej
        • Najiewsia po samu szpuonku. Frazeologizmy o jedzeniu
        • Pro batiuszkuow, Boha i cara
        • Przysłowia i powiedzenia o owadach z gminy Czyże
        • „Kazaw Buoh, kob i ty dopomuoh”. Małe formy folklorystyczne
        • Okrzyki zwołujące zwierzęta, część I
        • Okrzyki zwołujące zwierzęta, część ІI
        • „Owes sieju w hraź, to wyroste jak kniaź”
        • „Chocz boluszcze, ale ne kajuszcze”
        • Przesądy ludowe na przykładzie zapisanych w gminie Czyże, cz. I
        • Przesądy ludowe na przykładzie zapisanych w gminie Czyże, cz. II
    • Podlaskie losy żołnierzy armii URL
      • Żołnierze URL w Hajnówce
      • Postacie
        • Ołeksander Szczerbań
        • Andrij Nimyj
    • Towarzystwo „Ridna Chata”
      • O projekcie
      • Początki Towarzystwa
      • Rejestracja Towarzystwa
      • Przewodniczący Towarzystwa
    • Miejscowości Podlasia
    • Cerkiew prawosławna w historii Podlasia
    • Historia Kleszczel
    • Tradycje imiennicze wsi podlaskiej XVI-XXI w.
      • Cel projektu
      • Kształtowanie się tradycyjnego systemu imion na Podlasiu
      • Zmiany w tradycyjnym systemie imienniczym Podlasia w XX i XXI w.
      • Cmentarz w Nowym Berezowie (Nowoberezowie)
      • Tradycje imiennicze początku XVIII w. na przykładzie metryk parafii w Czyżach
      • Metryki ślubne z parafii w Czyżach z 1730 r.
        • Metryki ślubne z parafii w Czyżach z 1730 r., cz. I
        • Metryki ślubne z parafii w Czyżach z 1730 r., cz. II
      • Cmentarz w Czyżach jako źródło wiedzy o imiennictwie tradycyjnym
        • Cmentarz w Czyżach jako źródło wiedzy o imiennictwie tradycyjnym. Imiona męskie
        • Cmentarz w Czyżach jako źródło wiedzy o tradycji imienniczej. Imiona żeńskie
      • Przydomki rodowe w Podrzeczanach i Czyżach
      • Rzadkie imiona w Klejnikach
        • Rzadkie imiona męskie w Klejnikach
        • Rzadkie imiona żeńskie w Klejnikach
      • Jak nazywano chłopców w 1760 r.? Na bazie materiału z metryk parafii w Czyżach
      • Jak nazywano dziewczynki w 1760 r.? Na bazie materiału z metryk parafii w Czyżach
      • Imiona w tradycji ustnej mieszkańców parafii Kuraszewo
      • Nazwiska w parafii Nowoberezowo
        • Nazwiska w parafii Nowoberezowo, cz. I
        • Nazwiska w parafii Nowoberezowo, cz. II
        • Nazwiska w parafii Nowoberezowo, cz. III
      • Nazwiska w parafii Czyże w 1770 r.
        • Nazwiska w parafii Czyże w 1770 r., cz. 1
        • Nazwiska w parafii Czyże w 1770 r., cz. 2
      • Nazwiska w parafii Czyże w 1770 r. utworzone od nazwy zawodu
      • Formy imienne na cmentarzu w Kuraszewie
      • Nazwiska w parafii Czyże w XVIII w. utworzone od nazw pospolitych
        • Nazwiska w parafii Czyże w XVIII w. utworzone od nazw pospolitych cz. 1
        • Nazwiska w parafii Czyże w XVIII w. utworzone od nazw pospolitych, cz. 2
    • Mniejszości narodowe w spisach ludności XIX-XXI wieku
      • Refleksje w przeddzień Narodowego Spisu Powszechnego 2021
    • O Podlasiu: historia, kultura, język – linki
      • Historia
        • Bielsk – od grodu do miasta
        • Historia Ukrainy XX w.
        • Koźliki na pograniczu światów, Gościniec – miesięcznik turystów i krajoznawców, wrzesień 1989 r.
        • KWESTIA OBLICZA NARODOWEGO KOŚCIOŁA PRAWOSŁAWNEGO
        • Młody ukraiński ruch na Podlasiu
        • MNIEJSZOŚĆ UKRAIŃSKA W POLSCE PO II WOJNIE ŚWIATOWEJ
        • Osadnictwo wschodniej Białostocczyzny: geneza, rozwój oraz zróżnicowanie i przemiany etniczne
        • PODLASIE – BIELSK – LUDNOŚĆ I JEJ ZWYCZAJE
        • Podlasie w przededniu Unii Lubelskiej. Trzy studia z dziejów społeczno-gospodarczych
        • ROZWÓJ OSADNICTWA NA POGRANICZU POLSKO – RUSKO -LITEWSKIM OD KOŃCA XIV DO POŁOWY XVII W.
        • Ruch ukraiński między Bugiem a Narwią
      • Język
        • „Nasza mowa prosta”, czyli o białorusko-ukraińskiej granicy językowej na Białostocczyźnie
        • Co dwa to nie jeden
        • JĘZYK OJCZYSTY JAKO CZYNNIK KSZTAŁTOWANIA SIĘ ŚWIADOMOŚCI NARODOWEJ UKRAIŃCÓW
        • KSZTAŁTOWANIE SIĘ WSPÓŁCZESNEGO JĘZYKA UKRAIŃSKIEGO I GWARY PODLASIA
        • Osobliwości narzeczy języka ukraińskiego, Władysław Kuraszkiewicz, Ruthenica str. 67-64
        • Pojęcie gwar przejściowych i mieszanych na polsko – białorusko – ukraińskim pograniczu językowym.
        • Propozycja terminologicznego zawężenia zakresu pojęć: „gwary przejściowe” – „gwary mieszane”.
        • Szkic mazurzącej ruskiej gwary wsi Zajęczniki na wschód od Drohiczyna
        • Szkic systemów fonologicznych ruskich gwar Białostocczyzny wschodniej, Władysław Kuraszkiewicz, [Slavia Orientalis XVII (1968) z. 3]
        • Tendencje białoruskie i ukraińskie w gwarach okolic Puszczy Białowieskiej
        • Ukraińska dyspalatalizacja w gwarach podlaskich, Ruthenica, str. 151-165, Władysław Kuraszkiewicz, Z polskich studiów slawistycznych, Seria 2 (z 1), Językoznawstwo 1963, str. 23-37
        • Ukraińskie teksty gwarowe, Ruthenica, str. 132-Władysław Kuraszkiewicz
        • Zdaniem językoznawcy. Odpowiedź J. Janowiczowi na propozycję wprowadzenia białoruskich nazw miejscowych na Białostocczyźnie) („Respublika” 1/1990)
      • Mapy
        • Dialiektologiczieskaja karta Russkawo jazyka w Jewropie, Sostawliena czlienami Moskowskoj Dialiektologiczieskoj Komissij. Izdanie Impieratorskawo Russkawo Gieograficzieskawo Obszcziestwa, Pietrograd 1914 g.
        • Karta russkago nasielienija Cholmskoj Rusi sostawliena Prof. W. A. Franciewym, Izdanije Cholmaskawo Sw- Bogoradickawo Bratstwa, Warszawa 1909 g.
        • Mapa dawnych gwar ruskich między Sanem a Narwią, Władysław Kuraszkiewicz, Ruthenica, zał. nr 4
        • Mapa dawnych gwar ruskich na Podlasiu i Chełmszczyźnie, Władysław Kuraszkiewicz, Ruthenica, zał. nr 1
        • Mapa dawnych gwar ruskich na Podlasiu i Chełmszczyźnie, Władysław Kuraszkiewicz, Ruthenica, zał. nr 2
        • Races of Europe and adjoining portions of Asia and Africa drown in the Map Department of the National Geographic Magazine, Washington DC 1919
        • Sprachenkarte von Mitteleuropa, bearbeitet von Dr. Dr. Friedrich Lange
      • Ukraińcy – Białorusini – dyskusja
        • BYĆ CZY NIE BYĆ… BIAŁORUSINEM?
        • Podlaskim Ukraińcom epitafium. Sławomir Iwaniuk. Czasopis nr 5, maj 1991 r.
        • Powiat Białorusinów, gmina Litwinów i wioska Ukraińców
        • Ruch ukraiński na Północnym Podlasiu w opinii działaczy białoruskich.
        • Sowieci zrobili z nas Białorusinów …
        • Sśytak vydajeca dziela dakumentacyji prajavau biełaruskaha żyćcia u Biełastockam krai
        • Ukraińcy na Podlasiu – Sokrat Janowicz. Dyskusja – Kwartalnik Wojewódzkiego Domu Kultury. 4/24/1990
      • W poszukiwaniu tożsamości
        • Crossing the Borderlands
        • Fakty, mity i… samodzielne myślenie
        • MIESZKAŃCY PÓŁNOCNO – WSCHODNIEJ POLSKI. SKŁAD WYZNANIOWY I NARODOWOŚCIOWY
        • Moja droga do ukraińskości
        • Niczyje dusze z pogranicza
        • Podlaskie paradoksy samookreślenia
        • Pogranicze polsko-białoruskie. Tożsamość mieszkańców.
        • Polska egzotyczna – przewodnik
        • Prawosławni Podlasianie mają prawo do ukraińskiej świadomości narodowej
        • Propozycja zapisu podlaskich dialektów
        • PRZEMIANY ŚWIADOMOŚCI ETNICZNEJ MIESZKAŃCÓW WSCHODNIEJ BIAŁOSTOCCZYZNY
        • Światopogląd jednostki w warunkach rozpadu świadomości tradycyjnej
        • Tu są moje korzenie. Rozmowa z dr Mikołajem Roszczenką, kandydatem na posła do Sejmu RP z listy Komitetu Wyborczego Prawosławnych
        • UKRAIŃCY NA PODLASIU – GENEZA, KONTROWERSJE,WSPÓŁCZESNOŚĆ
        • Ukraińcy na Podlasiu – naród, którego miało „nie być”
        • WIELOKULTUROWA MIŁOŚĆ
        • WSPÓŁCZESNE STOSUNKI NARODOWOŚCIOWO-RELIGIJNE NA PODLASIU
  • Publikacje
    • Krajina swojoho słowa
  • Archiwum
    • O Archiwum Podlaskim
    • Jak przekazać materiały do Archiwum Podlaskiego?
    • Korzystanie z zasobu Archiwum Podlaskiego
  • Konferencja
    • Koncepcja
    • VIII PUKN
      • Relacja
      • Nagrania wideo VIII PUKN
      • Galeria zdjęć
      • PROGRAM RAMOWY
      • PROGRAM SZCZEGÓŁOWY
      • Organizatorzy
      • Patronaty
      • Komitet Organizacyjny
      • Finansowanie
    • VII PUKN
      • Relacja
      • Nagrania wideo VII PUKN
      • PROGRAM RAMOWY
      • PROGRAM SZCZEGÓŁOWY
      • Koncepcja
      • Organizatorzy
      • Patronaty
      • Komitet Organizacyjny
      • Finansowanie
    • VI PUKN
      • Relacja
      • Nagrania wideo VI PUKN
      • PROGRAM SZCZEGÓŁOWY
      • Założenia programowe
      • Organizatorzy
      • PROGRAM RAMOWY
      • Patronaty
      • Komitet Organizacyjny
      • Finansowanie
    • V PUKN
      • Nagrania wideo V PUKN
      • PROGRAM RAMOWY
      • Organizatorzy
      • PROGRAM SZCZEGÓŁOWY
      • Komitet Naukowy
    • IV PUKN
      • Nagrania wideo IV PUKN
      • PROGRAM SZCZEGÓŁOWY
      • Organizatorzy
      • Komitet Organizacyjny
    • III PUKN
      • Nagrania wideo III PUKN
      • PROGRAM SZCZEGÓŁOWY
      • Organizatorzy
      • Komitet Organizacyjny
    • II PUKN
    • I PUKN
  • Wydarzenia
  • Popularyzacja
    • Podlaski Konkurs Literacki „Piszemo po swojomu”
      • Regulamin
      • Uroczyste ogłoszenie wyników
      • Wyniki
      • Jury
      • Utwory literackie laureatów
      • Warsztaty literackie
        • Warsztaty literackie: AnetaPrymaka-Oniszk, Ludmiła Łabowicz
    • Podlaska Nagroda Naukowo-Literacka
      • Laureaci Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za 2024 rok
        • Elżbieta Tomczuk – laureatka Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za 2024 rok w kategorii „Twórczość artystyczna”
        • Dr Mikołaj Chrol – laureat Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za 2024 rok w kategorii „Działalność samorządowa”
      • Laureaci Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za 2023 rok
        • Eugenia Żabińska – laureatka Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za 2023 rok w kategorii „Twórczość literacka”
        • Bazyli Nazaruk – laureat Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za 2023 rok w kategorii „Działalność naukowa”
        • Mirosław Stepaniuk – laureat Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za 2023 rok w kategorii „Działalność popularnonaukowa”
        • Jerzy Misiejuk – laureat Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za 2023 rok w kategorii „Twórczość publicystyczna”
      • Laureaci Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za 2022 rok
      • Kapituła Nagrody
        • Kapituła PNNL 2024
        • Kapituła PNNL 2023
        • Kapituła PNNL 2022
  • Kontakt

Dotacje

  • 2025
  • 2024
  • Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia
  • 2023
  • 2022
  • 2021
  • 2020
  • 2019

O Podlasiu: historia, kultura, język – linki

Linki



Multimedia

Archiwum

  • czerwiec 2025
  • maj 2025
  • kwiecień 2025
  • marzec 2025
  • luty 2025
  • styczeń 2025
  • grudzień 2024
  • listopad 2024
  • październik 2024
  • wrzesień 2024
  • sierpień 2024
  • lipiec 2024
  • czerwiec 2024
  • maj 2024
  • kwiecień 2024
  • marzec 2024
  • luty 2024
  • styczeń 2024
  • grudzień 2023
  • listopad 2023
  • październik 2023
  • wrzesień 2023
  • sierpień 2023
  • lipiec 2023
  • czerwiec 2023
  • maj 2023
  • kwiecień 2023
  • marzec 2023
  • luty 2023
  • styczeń 2023
  • grudzień 2022
  • listopad 2022
  • październik 2022
  • wrzesień 2022
  • sierpień 2022
  • lipiec 2022
  • czerwiec 2022
  • maj 2022
  • kwiecień 2022
  • marzec 2022
  • luty 2022
  • styczeń 2022
  • grudzień 2021
  • listopad 2021
  • październik 2021
  • wrzesień 2021
  • sierpień 2021
  • lipiec 2021
  • czerwiec 2021
  • maj 2021
  • kwiecień 2021
  • marzec 2021
  • luty 2021
  • styczeń 2021
  • grudzień 2020
  • listopad 2020

Zrealizowano dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Publikacja wyraża jedynie poglądy autora/ów i nie może być utożsamiana
z oficjalnym stanowiskiem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
© 2025 All rights reserved