Oprócz nazwisk patronimicznych, w parafii Czyże w drugiej połowie XVIII w. popularne były również nazwiska utworzone od nazwy zawodu i rzemiosła pierwszego nosiciela. Były to nazwiska wyróżniające daną osobę z otoczenia.

Udało się zapisać takie nazwiska w badanych metrykach urodzeń parafii w Czyżach w 1770 roku (podajemy w formie zapisanej w metrykach, czyli w języku polskim, zgodnie z ówczesnymi zasadami ortograficznymi):

Formaniuk, Furman – dial. furman, ukr. фурман, pol. furman

Horczaruk – dial. horczar, ukr. гончар, pol. garncarz

Kowalewski – dial. kowal, ukr. коваль, pol. kowal

Krawczuk – dial. kraweć, ukr. кравець, pol. krawiec

Kusznieruk – dial. kusznier, ukr. кушнір, pol. kuśnierz

Ogrodnik – ukr. садівник, pol. ogrodnik

Stolarz – dial. stolar, ukr. столяр, pol. stolarz

Szołtysiuk – dial. sołtys, ukr. солтис, pol. sołtys

Szynkaruk – dial. szynkar, ukr. шинкар, pol. szynkarz

Część nazwisk została utworzona od podstaw gwarowych, np. Horczaruk, inne nazwiska zostały zapisane po polsku, np. Ogrodnik.

Od zawodu męża lub nazwiska, które zostało utworzone od zawodu przodka, tworzono również formy kobiece (nazwy żon lub córek) zakończone na -owa, -cza lub -anka.

Xena Formaniukowa – dial. furman, ukr. фурман, pol. furman

Anna Harbarcza – dial. harbar, ukr. гарбар, pol. garbarz

Eufimia Kusznircza – dial. kusznier, ukr. кушнір, pol. kuśnierz

Juliania Szowtysianka – dial. sołtys, ukr. солтис, pol. sołtys

Cdn.

Na foto:

Nieistniejąca cerkiew w Czyżach, która spłonęła w 1984 r.

************************************

Materiały zebrała Ludmiła Łabowicz w ramach zadania „Tradycje imiennicze wsi podlaskiej XVIII-XX wieku”, realizowanego przez Podlaski Instytut Naukowy dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji RP.