Elżbieta Nielipińska – laureatka Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za 2025 rok w kategorii „Działalność oświatowa”

Elżbieta Nielipińska – nauczycielka, pedagog, wieloletnia dyrektor Przedszkola Nr 9 Leśna Polana w Bielsku Podlaskim, w którym od niemal 30 lat prowadzone jest nauczanie języka ukraińskiego jako języka mniejszości narodowej. Nie tylko na Podlasiu, ale w skali ogólnopolskiej jest to przedszkole, gdzie najwięcej dzieci uczy się języka ukraińskiego jako języka mniejszości narodowej. Przez trzy dekady wszechstronnie zaangażowana była w inicjowanie, organizację i prowadzenie nauczania języka ukraińskiego jako języka ojczystego oraz prowadzenie innych działań służących zachowaniu własnej tożsamości, tradycji i kultury dla dzieci z Bielska Podlaskiego, których przodkowie posługiwali się lub posługują podlaskimi gwarami języka ukraińskiego. Dzięki jej wysiłkowi przy wsparciu Związku Ukraińców Podlasia w Przedszkolu Nr 9 Leśna Polana w Bielsku Podlaskim od 1996 r. odbywa się nauczanie języka ukraińskiego, na które uczęszczało nawet ponad 80% wychowanków placówki.

Przedszkole to ma szczególny charakter, gdyż obok nauczania ojczystego języka ukraińskiego stałym elementem pracy z wychowankami są tu różne formy międzypokoleniowego przekazu tradycji i języka. Od 1997 r. realizowany jest projekt „Ku tradycji”, zainicjowany przez Fundację „Muzyka Kresów” z Lublina, którego założeniem jest zatrzymanie procesu obumierania lokalnych tradycji, budowanie w świadomości dziecka tożsamości z lokalną kulturą, przywrócenie starszemu pokoleniu właściwej pozycji w lokalnej wspólnocie. Systematycznie zajęcia prowadzą tu twórcy i artyści ludowi starszego pokolenia z okolic Bielska Podlaskiego, przekazując dzieciom miejscowe podlaskie ukraińskie tradycje ludowe, takie jak śpiew, bajki, gawędy, gry i zabawy, przyśpiewki w lokalnej gwarze ukraińskiej, plecionkarstwo, tkactwo, rzeźba, gra na instrumentach tradycyjnych.

W przedszkolu działa też ukraiński zespół dziecięcy „Soneczko”. Działania te podejmowane były we stałej współpracy ze Związkiem Ukraińców Podlasia. E. Nielipińska osobiście włączała się i wspierała aktywność artystyczną wychowanków przedszkola, służącą zachowywaniu, przekazywaniu i rozwojowi ukraińskich tradycji kulturowych Podlasia dla najmłodszego pokolenia. Stale angażowała się w przygotowania i udział wychowanków przedszkola w ukraińskich wydarzeniach kulturalnych regionu, w szczególności w Festiwalu Kultury Ukraińskiej na Podlasiu „Podlaska Jesień”, Konkursie Piosenki Ukraińskiej „Z Podlaskiej Krynicy”, Wojewódzkim Konkursie Recytatorskim „Ukraińskie słowo” (była członkiem i przewodniczącą jury konkursu), a także innych wydarzeniach kulturalnych, jak Festiwal Dziecięcej Piosenki Mniejszości Narodowych „Śpiewajmy Razem”, przeglądzie „Hajnowskie spotkania z kolędą prawosławną”, konkursie recytatorskim „Trójgłos poetycki”.

Była autorką artykułów dotyczących nowatorskich form pracy z dziećmi należącymi do mniejszości ukraińskiej na łamach czasopism zawodowych „Wychowanie Przedszkolne” oraz „Głos Nauczyciela”, występowała też z referatami na ten temat na konferencjach naukowych.

Pochodzi z podlaskiej rodziny od pokoleń mieszkającej w położonej na północ od Brańska wsi Zanie, gdzie ludność prawosławna w 1945 r. doświadczyła męczeństwa, w tym jej dalsza rodzina. Urodziła się w Białymstoku, gdzie zamieszkali jej rodzice. Ukończyła IV Liceum Ogólnokształcące w Białymstoku. W 1982 r. podjęła studia na Wydziale Pedagogiki i Psychologii Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku na kierunku Wychowanie Przedszkolne, które ukończyła jako magister pedagogiki w 1987 r. W 1984 r. wstąpiła w związek małżeński z absolwentem Prawosławnego Seminarium Duchownego, który wkrótce przyjął święcenia diakońskie, a potem także kapłańskie. Duży wpływ na życie rodzinne ma fakt, iż jest żoną duchownego prawosławnego ks. prot. Andrzeja Nielipińskiego, obecnie proboszcza parafii prawosławnej w Ploskach. Młoda rodzina na stałe związała się z Bielskiem Podlaskim, gdzie zamieszkali z córką i synem. Jesienią 1987 r. E. Nielipińska rozpoczęła pracę jako nauczycielka w Państwowym Przedszkolu nr 2 w Bielsku Podlaskim. Po jego likwidacji w 1990 r. kontynuowała pracę w Państwowym Przedszkolu nr 9 w Bielsku Podlaskim. W latach 1991-1995 uczyła również religii prawosławnej w przedszkolach nr 9 oraz nr 7. W okresie trzech dekad – od września 1995 r. do sierpnia 2025 r. była dyrektorem Przedszkola Nr 9 Leśna Polana w Bielsku Podlaskim, które jest największym przedszkolem w mieście.

W trakcie pracy podnosiła kwalifikacje: ukończyła Katechetyczne Studium Pedagogiczne Prawosławnej Diecezji Białostocko-Gdańskiej (1992), Podyplomowe Studium Pedagogiki Wczesnoszkolnej na Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku (1994), kurs dla kadry kierowniczej szkół i placówek oświatowych (1997), Studia Podyplomowe w zakresie Zarządzania Oświatą na Uniwersytecie w Białymstoku (1998), zaś w 1999 r. uzyskała I stopień specjalizacji zawodowej w zakresie zarządzania oświatą. Za pracę odznaczona została Medalem Komisji Edukacji Narodowej. W latach 1998-2002 była wiceprzewodniczącą Komisji Oświaty i Kultury Rady Miasta Bielsk Podlaski.

Hobby: muzyka, wędrówki po górach pieszo i na nartach, kibic siatkówki, skoków narciarskich i piłki nożnej (klub Jagiellonia Białystok).

Elżbieta Nielipińska jako dyrektor Przedszkola Nr 9 Leśna Polana w Bielsku Podlaskim przez 30 lat odgrywała kluczową rolę w stworzeniu warunków, aby ta placówka oświatowa była miejscem zachowywania i przekazywania najmłodszemu pokoleniu Podlasia ojczystego języka ukraińskiego oraz lokalnych ukraińskich tradycji kulturowych. Z wielkim osobistym zaangażowaniem podejmowała działania na rzecz rozwoju różnych form aktywności służących zapewnieniu przekazu międzypokoleniowego i poznaniu przez wychowanków kultury i języka ukraińskiego Podlasia.

Zadanie publiczne „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia” jest współfinansowane ze środków Województwa Podlaskiego.