Przyznano Podlaską Nagrodę Naukowo-Literacką za 2024 rok

4 września 2024 r. Kapituła Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej na swoim posiedzeniu podjęła decyzję o przyznaniu Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za 2024 rok.

Laureatami Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za 2024 rok zostali:

Kategoria „Twórczość artystyczna”: Elżbieta Tomczuk,

Kategoria „Działalność samorządowa”: dr Mikołaj Chrol.

Celem Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej jest promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia poprzez uhonorowanie i nagrodzenie osób, które odgrywają ważną rolę w funkcjonowaniu, zachowywaniu, badaniu i rozwoju kultury i języka ukraińskiego Podlasia. Nagroda została ustanowiona w 2022 r. przez Podlaski Instytut Naukowy oraz Związek Ukraińców Podlasia. Została już przyznana dwukrotnie – w latach 2022 i 2023, łącznie nagrodzono nią 8 osób. W 2024 r. Podlaska Nagroda Naukowo-Literacka została przyznana po raz trzeci.

Laureaci Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za rok 2024

Kategoria „Twórczość artystyczna”

Elżbieta Tomczuk – założycielka i wieloletni kierownik ukraińskich zespołów artystycznych na Podlasiu, nauczycielka języka ukraińskiego i muzyki, animatorka ukraińskiego życia kulturalnego w regionie. Jest założycielką i kierownikiem artystycznym Ukraińskiego Zespołu Pieśni i Tańca „Ranok”, który stał się wizytówką kulturalną środowiska ukraińskiego Podlasia oraz miasta Bielsk Podlaski i jest laureatem wielu nagród i festiwali w Polsce i za granicą. E. Tomczuk prowadzi również od 1995 r. ukraiński zespół folklorystyczny „Rodyna” w Dubiażynie, a także ukraiński zespół dziecięcy „Soneczko”, działający w Przedszkolu nr 9 „Leśna Polana” w Bielsku Podlaskim. Jest autorem lub redaktorem kilku publikacji. Jest też autorką artykułów dotyczących folkloru i kultury muzycznej Podlasia. Prowadziła również badania etnograficzne na Północnym Podlasiu. Przygotowała kilka płyt nagranych przez kierowane przez nią zespoły. Była kierownikiem artystycznym i organizatorem wielu festiwali kultury ukraińskiej i konkursów pieśni na Podlasiu.

Elżbieta Tomczuk jest jedną z kluczowych postaci ukraińskiego życia kulturalnego na Północnym Podlasiu. Posiada znakomity warsztat muzyczny, głęboką znajomość tradycji folklorystycznych i muzycznych Podlasia na tle ogólnoukraińskim. Od prawie trzydziestu lat kieruje ukraińskimi amatorskimi zespołami artystycznymi na Podlasiu i animuje ukraińskie życie kulturalne regionu. Wychowała wiele pokoleń dzieci i młodzieży w miłości do ojczystej kultury, języka, pieśni. Całe swoje życie zawodowe i społeczne poświęciła działaniom służącym zachowaniu, badaniu i rozwojowi kultury ukraińskiej Podlasia.

Kategoria „Działalność samorządowa”

Dr Mikołaj Chrol – lekarz weterynarii, działacz samorządowy, jeden z liderów życia ukraińskiego na Północnym Podlasiu. Osoba ciesząca się wielkim autorytetem wśród mieszkańców Bielska Podlaskiego i powiatu bielskiego. W działalność samorządu lokalnego zaangażował się na początku lat 90. XX wieku, gdy odradzał się on w Polsce. W pierwszych demokratycznych wyborach samorządowych w 1990 r. został radnym Rady Miasta Bielsk Podlaski z listy Rusko-Ukraińskiego Komitetu Wyborczego Miasta Bielsk Podlaski. Następnie był wybrany radnym także w latach 1998 i 2002. Jako przedstawiciel ukraińskiego środowiska Bielska Podlaskiego w latach 1998-2002 był wiceprzewodniczącym Rady Miasta Bielsk Podlaski. Stał się jednym z liderów społeczności ukraińskiej Podlasia. W latach 2000-2005 był wiceprzewodniczącym Związku Ukraińców Podlasia, największej organizacji ukraińskiej w regionie.

Mikołaj Chrol to jedna z najbardziej znanych i poważanych postaci ukraińskiego środowiska Podlasia. Przedstawiciel pokolenia Ukraińców z Południowego Podlasia, które przeżyło traumatyczne doświadczenia deportacji w czasie akcji „Wisła”, jednak zachowało ukraińską tożsamość i przywiązanie do Kościoła prawosławnego. Odegrał ważną rolę w rozwoju opieki weterynaryjnej na Ziemi Bielskiej w okresie transformacji społeczno-gospodarczej. Stał się jednym z przywódców politycznych środowiska ukraińskiego Północnego Podlasia w samorządzie lokalnym pod koniec XX i na początku XXI wieku. Odegrał ważną rolę w rozwoju życia ukraińskiego na Podlasie na przełomie tysiącleci.

Nagroda przyznawana jest przez Kapitułę, w skład której weszły osoby zaangażowane w działalność na rzecz zachowania i rozwoju języka i kultury ukraińskiej Podlasia, wskazane przez zarządy podmiotów ustanawiających Nagrodę, czyli Podlaskiego Instytutu Naukowego oraz Związku Ukraińców Podlasia. Członkami Kapituły Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej w 2024 r. są: dr Andrzej Artemiuk, dr hab. Bazyli Krupicz, prof. PB; dr Grzegorz Kuprianowicz, dr Mirosław Stepaniuk.

Uroczyste ogłoszenie Laureatów oraz wręczenie Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za 2024 rok planowane jest 6 października 2024 r. w Bielsku Podlaskim.

Informacje o Nagrodzie oraz o procesie jej przyznawania są zamieszczane na stronie internetowej Podlaskiego Instytutu Naukowego: www.pninstytut.org/pl/popularyzacja/nagroda

Zadanie publiczne „Podlaska Nagroda Naukowo-Literacka” jest współfinansowane ze środków Województwa Podlaskiego.