IV PUKN
W dniach 13-14 listopada 2020 r. odbyła się ІV Podlaska Ukraińska Konferencja Naukowa „Podlasie w okresie kształtowania się nowej mapy politycznej Europy po pierwszej wojnie światowej”. Z okazji 100-lecia sojuszu polsko-ukraińskiego 1920 roku.
Rozpoczęła się ona na starym cmentarzu prawosławnym w Dubinach panichidą oraz złożeniem kwiatów przy pomniku „Борцям за Україну” („Walczącym o Ukrainę”), wzniesionym w 1931 roku przez żołnierzy armii Ukraińskiej Republiki Ludowej, którzy w okresie międzywojennym osiedlili się w Hajnówce.
Konferencja miała się odbyć tradycyjnie w Bielsku Podlaskim oraz po raz pierwszy w Hajnówce, jednak ze względu na wprowadzone obostrzenia w związku z pandemią koronawirusa przeprowadzono ją on-line.
Głównym tematem IV Podlaskiej Ukraińskiej Konferencji Naukowej były losy Podlasia w okresie kształtowania się nowej mapy politycznej Europy na początku XX wieku, czyli po pierwszej wojnie światowej. Okazją ku temu stało się 100-lecie sojuszu polsko-ukraińskiego 1920 roku oraz 100. rocznica Bitwy Warszawskiej. Celem konferencji było spojrzenie na Podlasie w szerokim kontekście procesów geopolitycznych w Europie Wschodniej. Ważnym tematem była obecność na Podlasiu byłych żołnierzy armii Ukraińskiej Republiki Ludowej, a także historia, kultura i tradycje Hajnówki oraz okolic.
Konferencja zebrała licznych naukowców oraz badaczy-amatorów. Wystąpili oni w sesjach „Podlaskie losy żołnierzy Ukraińskiej Republiki Ludowej” oraz „Historia oraz kultura Hajnówki i okolic”, które odbyły się pierwszego dnia. Drugiego dnia uczestnicy konferencji wygłaszali referaty w sesjach: „Podlasie w kontekście procesów geopolitycznych w Europie Wschodniej pod koniec pierwszej i na początku drugiej dekady XX wieku”, „Wojna 1920 roku oraz sojusz polsko-ukraiński” oraz „Historia i kultura Podlasia”. Łącznie w ciągu dwóch dni podczas pięciu sesji naukowych wystąpiło 29 referentów z Polski, Ukrainy i Białorusi.
Pierwszego dnia w ramach konferencji odbyła się promocja najnowszej książki Jerzego Plewy Kojły, „Osówka, Szostakowo. Tam, gdzie carowie bywali…”. Ten dzień zakończyła prezentacja filmu z koncertu Chóru Miasta Hajnówka podczas tegorocznego Festiwalu Kultury Ukraińskiej na Podlasiu „Podlaska Jesień”.
Drugiego dnia w ramach konferencji zaprezentowano historyczny dokument o wizycie delegacji włościan powiatu bielskiego, którzy w 1919 roku udali się do władz Ukraińskiej Republiki Ludowej w Kijowie. Na zakończenie przeprowadzono dyskusję panelową „15 lat ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym”. Konferencję zakończyła prezentacja filmu z koncertu członkiń Ukraińskiego Zespołu Pieśni i Tańca „Ranok” z Bielska Podlaskiego.
ІV Podlaską Ukraińską Konferencję Naukową zorganizował Podlaski Instytut Naukowy przy współudziale Związku Ukraińców Podlasia, Centrum Edukacji Nauczycieli w Białymstoku, a także Hajnowskiego Domu Kultury oraz Bielskiego Domu Kultury.
Konferencja odbyła się dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji RP, dzięki wsparciu osób prywatnych, przy wsparciu Ambasady Ukrainy w RP, Burmistrza Miasta Bielsk Podlaski oraz Wójta Gminy Bielsk Podlaski, a także następujących sponsorów: Polska Sieć Sklepów „Arhelan”, Agencja Wydawnicza „Ekopress”, J.W. Zakład Transportowy.
Konferencja odbyła się pod patronatem honorowym: Burmistrza Miasta Bielsk Podlaski, Burmistrza Miasta Hajnówka, Burmistrza Kleszczel, Wójta Gminy Bielsk Podlaski oraz Wójta Gminy Hajnówka. Patronatem medialnym objęli konferencję: Ukraińskie pismo Podlasia „Nad Buhom i Narwoju”, Polskie Radio Białystok, Telewizja Polska Białystok, portal internetowy bielsk.eu, „Kurier Podlaski – Głos Siemiatycz”, TV Podlasie, a także Telewizja Kablowa Hajnówka.
Zapisy konferencji można obejrzeć na Facebooku:
Uroczyste otwarcie konferencji
Sesja І „Podlaskie losy żołnierzy Ukraińskiej Republiki Ludowej”
https://www.facebook.com/382470718956503/videos/373950100532301
Prezentacja nowej książki Jerzego Plewy „Kojły, Osówka, Szostakowo. Tam, gdzie carowie bywali…”
Sesja ІI „Historia oraz kultura Hajnówki i okolic”
Koncert Chóru Miasta Hajnówka (dyrygent: Vita Kociubajło)
https://www.facebook.com/382470718956503/videos/847876799314760
Prezentacja dokumentu o wizycie delegacji włościan powiatu bielskiego do władz Ukraińskiej Republiki Ludowej w Kijowie w 1919 roku
Sesja III „Podlasie w kontekście procesów geopolitycznych w Europie Wschodniej pod koniec pierwszej i na początku drugiej dekady XX wieku”
Sesja IV „Wojna 1920 roku oraz sojusz polsko-ukraiński”
Sesja V „Historia i kultura Podlasia”
https://www.facebook.com/382470718956503/videos/365047924804144
Dyskusja panelowa „15 lat ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym”
Uroczyste zamknięcie konferencji, Koncert grupy wokalnej Ukraińskiego Zespołu Pieśni i Tańca „Ranok” (kierownik: Elżbieta Tomczuk)
https://www.facebook.com/382470718956503/videos/811693742708760