Folklor gminy Czyże – pieśni miłosne, cz. I

Jeden z najbardziej ulubionego repertuaru śpiewaczek ludowych to pieśni o miłości. Jest to najobszerniejsza grupa liryki rodzinno-obyczajowej w folklorze ukraińskim. Korzeniami ten typ utworów sięga archaicznych pieśni kalendarzowo-obrzędowych, w których tematy miłosne zajmują wiele miejsca.

Pieśni miłosne przepełnione są tęsknotą dziewczyny za ukochanym:

Oj pujdu tuda,

De koliś ja chodiła.

Może zobaczu,

Koho wierno lubiła.

Utwory te są bardzo często dramatyczne, a miłość jest w nich ukazana jako uczucie napełniające smutkiem:

Mała ptaszyna neweliczkaja

Po dorożenci skacze.

Durna diwczyna nerozumnaja

Po kawaleru płacze.

Dlatego też miłość nie staje się źródłem radości:

Wona sieła kraj posteli

Zażuryłasia.

Szto j takaja mołodaja

Wże j wlu… wże j wlubiłasia.

Częsty motyw tych pieśni to czekanie dziewczyny na ukochanego:

Switaje zmerkaje,

Miłoho ne maje,

A wże swiet bileńki

Ide muoj mileńki.

Główne postaci pieśni miłosnych – zakochani. Ich uczucia przepełnione są romantyzmem, są wspominane tajemne spotkania i rozmowy, często ukazuje się intymne, pełne czułości stosunki między chłopakiem (kozakiem) a dziewczyną. Wszystko odbywa się na tle baśniowej przyrody: gwieździstej nocy, kwitnącego sadu. Bardzo często w tych pieśniach pojawia się ośpiewany w poezji ludowej wiśniowy sad:

Tecze ryeczka neweliczka

Z wiszniowoho sadu.

Klicze kozak diwczynońku

Sobie na poradu.

Zakochani spotykają się najczęściej po zmroku:

Zajszło soncie za okoncie

Za wiszniowy sad

Ciłujetsia miłujetsia

Diwczy-diwczynońka tam.