Zwiastowanie NMP – Błahowieszczynie
Ważnym świętem okresu wiosennego jest Zwiastowanie NMP – Błahowieszczynie (25 marca/ 7 kwietnia). We wsiach gminy Czyże, podobnie jak wszędzie na Podlasiu, zachował się zwyczaj wypiekania pod ten dzień bułeczek w kształcie bocianich łap, nazywanych „busłowymi łapami. Był to wyraz szacunku oddawanego bocianowi, który symbolizował nadejście wiosny”.
W święto Zwiastowania zabraniano jakiejkolwiek pracy: „Na Błahowieszczynie nawet’ ptaszka hnizda ne wje”.
Mówiono, że do święta Zwiastowania: „buslicia powinna wże znesti icie”.
Od momentu pojawienia się bociana, należy obserwować tego ptaka:
„Jak chto obaczyt siediaszczoho busła, to nedobre. Jak busioł chodit – to tak samo nedobre, bo budesz pomału choditi. Najlepi jak letiaszczoho – to welmi dobre. Jak obaczysz busła, jak letaje, to treba bihom biehati, to budesz szwidko choditi”.
Zobaczywszy bociana, mówiono też:
„Busioł, busioł wylij wodu,
Zakrużysia na pohodu.
Doszcz czy pohoda?
Wuon jak na doszcz, to bude krużytisia”.
O bocianie we wsiach gminy Czyże zachowały się króciutkie wierszyki:
Chodit busioł po bołoti,
Prosit (tu imię) do roboty.
(Imię) każe: „Ne choczu”.
Busioł każe: „Zapłaczu”.
Busioł, busioł klekotun
Złapaw babu za kowtun.
Baba joho kułakom,
A wuon babu dziubakom.