Odbyły się warsztaty „Jak pisać „po swojomu” z prof. Lubow Frolak i poetką Zoją Saczko

4 grudnia 2022 r. w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bielsku Podlaskim odbyły się trzecie warsztaty literackie w ramach Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu”. Była to okazja, aby pogłębić swoją wiedzę na temat ukraińskich gwar Podlasia  oraz dowiedzieć się, jak pisać „po swojomu”.

Warsztaty poświęcone charakterystyce podlaskich gwar ukraińskich oraz ich specyfice poprowadziła prof. dr hab. Lubow Frolak – językoznawca-dialektolog, badaczka gwar ukraińskich (w tym podlaskich), absolwentka Uniwersytetu Narodowego w Doniecku, pracownik naukowo-dydaktyczny Katedry Językoznawstwa Słowiańskiego Instytutu Językoznawstwa i Literaturoznawstwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Prof. Lubow Frolak pokazała, jak przedstawiają się gwary terytorium między Bugiem a Narwią na tle dialektów ukraińskich, scharakteryzowała je, ukazując główne cechy, świadczące o ich ukraińskim charakterze. Była to niepowtarzalna okazja, aby przedstawić naukową wiedzę o gwarach ukraińskich Podlasia szerszemu audytorium oraz porozmawiać na ten temat z wybitną badaczką gwar ukraińskich.

Drugą część warsztatów, poświęconą pisaniu utworów literackich, poprowadziła Zoja Saczko – poetka z Bielska Podlaskiego. Utwory literackie pisze ona gwarą podlaską, jest autorką kilku tomów poetyckich: Poszuki, Nad dniom pochilona, Szcze odna wesna, Poemy, Poká oraz tomu prozy A koliś jak było.

Poetka opowiedziała obecnym o swojej drodze literackiej, zachęcając ich, aby spróbowali pisać w ojczystym języku literackim, zaprezentowała swoje publikacje oraz przeczytała własne utwory literackie. Była to niepowtarzalna okazja, aby usłyszeć utwory poetki w jej własnej interpretacji autorskiej.

Wiersze Zoi Saczko, która pochodzi ze wsi Wólka koło Orli, oddają klimat podlaskiej wsi. Zwraca uwagę duże bogactwo oraz metaforyczność języka poetki, która przez całe swoje życie stara się pokazać, że gwarę można z powodzeniem wykorzystywać w twórczości literackiej.

Spotkanie z autorką stało się okazją, aby porozmawiać szerzej o kwestiach związanych z oddawaniem gwary w literaturze, sposobom zapisywania podlaskiej różnorodności językowej oraz relacjom „dialekt – język literacki”. Długa dyskusja z udziałem uczestników spotkania pokazała różne punkty widzenia na temat obecności gwary w literaturze, jej związku z językiem literackim, a także odkryła wiele kwestii związanych chociażby z procesem językowej polonizacji, co prowadzi do zaniku gwar.

Organizatorem wydarzenia było Stowarzyszenie „Podlaski Instytut Naukowy”, partnerem Związek Ukraińców Podlasia, współorganizatorem Miejska Biblioteka Publiczna w Bielsku Podlaskim.

Konkurs odbywa się jako jedno z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, finansowanego przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.

Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.