Pomnik w Dubinach ma 90 lat

90 lat temu na cmentarzu w Dubinach, położonym na zachód od wsi, został wzniesiony trzymetrowy, uwieńczony krzyżem monument z metalowym ukraińskim godłem narodowym z napisem „Борцям за Україну” (Bojownikom o Ukrainę) oraz datą „1931 24/V”. To materialny, a jednocześnie symboliczny ślad obecności w Hajnówce weteranów Armii Ukraińskiej Republiki Ludowej.

Zorganizowana grupa żołnierzy Armii URL, którzy wcześniej przebywali w obozach internowania, przybyli do Hajnówki w 1922 roku. Pracowali tu przy wyrębie lasu, w miejscowych tartakach oraz innych zakładach drzewnych. Hajnówka była dużym ośrodkiem emigracji ukraińskiej.

Jak czytamy w nr 3/2021 Ukraińskiego Pisma Podlasia „Nad Buhom i Narwoju”: „W 1924 r. zarejestrowano w Hajnówce 240 osób, w 1929 r. doliczono się 58 członków hajnowskiej kolonii, zaś w 1938 r. około stu. Natomiast w zjeździe ukraińskich emigrantów całego pow. bielskiego w 1928 r. miało uczestniczyć aż 320 osób”.

Data sprzed 90 lat „1931 24/V” ma związek z Symonem Petlurą, albowiem naczelny ataman został zamordowany przez bolszewickiego agenta pięć lat wcześniej, 25 maja 1926 r.

Pamięć żołnierzy Ukraińskiej Republiki Ludowej Podlaski Instytut Naukowy upamiętnił podczas ostatniej IV Podlaskiej Ukraińskiej Konferencji Naukowej „Podlasie w okresie kształtowania się nowej mapy politycznej Europy po pierwszej wojnie światowej”. Z okazji 100-lecia sojuszu polsko-ukraińskiego 1920 roku. Odsłużono wówczas panichidę oraz złożono kwiaty przy pomniku żołnierzy armii Ukraińskiej Republiki Ludowej na starym cmentarzu prawosławnym w Dubinach, a w trakcie obrad konferencyjnych wiele miejsca poświęcono kwestii obecności żołnierzy Ukraińskiej Republiki Ludowej na Podlasiu w okresie międzywojennym.