Miesiąc: sierpień 2023

W lipcu 2023 r. biblioteka Podlaskiego Instytutu Naukowego wzbogaciła się interesujące publikacje Stowarzyszenia Dziedzictwo Podlasia. Są wśród nich: ksiażki Podlaskie potrawy z pieca chlebowego, Zielnik dobrowodzki oraz tradycyjne kalendarz Stowarzyszenbia na 2023 r. z motywami tradycyjnej kultury kulinarnej Podlasia. Dla biblioteki PIN przekazane zostały także książki: Joanny Sapieżyńskiej Witowo obraz minionego wieku oraz Grzegorza Hoduna Sad tradycyjny Poradnik sadowniczy.

Stowarzyszenie Dziedzictwo Podlasia prowadzi różnorodne działania służące zachowaniu i popularyzacji kultury tradycyjnej Podlasia. Informacje o działalności stowarzyszenia są dostępne na stronie internetowej:

https://podlasie.org

Dziękujemy dla dra Mirosława Stepaniuka za dary dla naszej biblioteki.

Biblioteka Podlaskiego Instytutu Naukowego liczy już ponad tysiąc publikacji. Jej funkcjonowanie jest finansowane dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Kontynuujemy publikację utworów laureatów Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu”, organizowanego przez Podlaski Instytut Naukowy w partnerstwie ze Związkiem Ukraińców Podlasia. Ma to na celu promocję twórczości literackiej tworzonej gwarami ukraińskimi Podlasia, popularyzację konkursu oraz dotarcie do szerokiego grona odbiorców z literaturą pisaną „po swojomu”.

Przedstawiamy wiersz Agnieszki Daniluk „Ne howoru po swojomu”. Został on nagrodzony trzecim miejscem w kategorii „poezja” Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu”.

******

Wiersz jest dostępny pod linkiem:

*******

Konkurs odbywa się jako jedno z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, sfinansowanego ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030, co stworzyło warunki do zorganizowania go przez Podlaski Instytut Naukowy w partnerstwie ze Związkiem Ukraińców Podlasia.

Otwarto możliwość zgłoszeń na VII Podlaską Ukraińską Konferencję Naukową „Rola miast w dziejach Podlasia” (w 500-lecie nadania praw miejskich Kleszczelom), która odbędzie się w dniach 17-18 listopada 2023 r. w Bielsku Podlaskim oraz Kleszczelach.

Osoby zainteresowane wygłoszeniem referatu lub komunikatu na konferencji prosimy o wypełnienie zgłoszenia do 10 września 2023 r. Formularz elektronicznego zgłoszenia do udziału w konferencji jest dostępny pod linkiem:

https://forms.gle/6CtTHK53kquuRibx9

Centralnym tematem VII Podlaskiej Ukraińskiej Konferencji Naukowej będzie rola miast w dziejach Podlasia. Okazją ku temu jest 500-lecie nadania praw miejskich Kleszczelom. Podlaskie miasta odgrywają szczególną rolę w historii, stając się nie tylko regionalnymi ośrodkami administracyjnymi, politycznymi czy religijnymi, dźwignią rozwoju gospodarczego i wymiany towarowej, ale także miejscami, które odgrywały i wciąż odgrywają ważną rolę w rozwoju i zachowaniu kultury i oświaty, to właśnie tam powstają ośrodki intelektualne i rodzą się nowe idee. Miasta były i pozostają miejscem spotkania różnych etnosów, religii, kultur, języków i tradycji, w naturalny sposób nabierając wielokulturowego charakteru. Jednak – w warunkach dominacji kulturowej jednej z kultur – właśnie w miastach odbywają się przyspieszone procesy asymilacyjne oraz, nierzadko, marginalizacja kultury i języka ludności autochtonicznej.

Organizatorzy zachęcają, aby problematyka roli miast w dziejach Podlasia została zaprezentowana na konferencji w szerokim spektrum: historia kształtowania się sieci grodów w średniowieczu, powstawanie miast w epoce nowożytnej, wpływ przynależności państwowo-politycznej na rozwój miast, struktura etniczno-wyznaniowa miast, procesy demograficzne. Mamy nadzieję, że podczas konferencji zostaną omówione procesy gospodarcze, kulturowe i społeczne w podlaskich ośrodkach miejskich w przeszłości i w czasach współczesnych. Ważnym aspektem, który chcielibyśmy poruszyć, jest kwestia współistnienia w przestrzeni miast różnych kultur, języków, wyznań, religii, czyli wielokulturowość. Ważne miejscem na konferencji zajmie problematyka funkcjonowania w miastach Podlasia etnosu ukraińskiego w relacjach z innymi etnosami regionu w ujęciu kulturologicznym, językoznawczym, socjologicznym i ekonomicznym.

Szczególna uwaga podczas konferencji zostanie poświęcona przeszłości i współczesności Kleszczel, które w tym roku obchodzą 500-lecie nadania praw miejskich. Półtysiącletnia historia tego podlaskiego miasta jest przykładem funkcjonowania wieloetnicznej i wielowyznaniowej społeczności miejskiej w różnych epokach historycznych i w ramach różnych organizmów politycznych. Cechą charakterystyczną historii Kleszczel jest to, że etnos ukraiński przez wieki zachował tu swój język i tradycję, a miasto odegrało ważną rolę w historii ukraińskiego życia kulturalnego i kształtowaniu się współczesnej tożsamości ukraińskiej na Podlasiu. Organizatorzy pragną, by na konferencji zostały zaprezentowane różne wymiary historii i współczesności Kleszczel oraz okolicznych miejscowości z perspektywy socjologicznej, kulturologicznej, etnograficznej, językoznawczej, ekonomicznej i demograficznej.

Zakres tematyczny Podlaskiej Ukraińskiej Konferencji Naukowej tradycyjnie pozostanie różnorodny i obejmie problematykę Podlasia w szerokim znaczeniu. Stąd podczas konferencji mogą zostać zaprezentowane referaty, które dotyczą kwestii nie związanych z jej głównym tematem, ale dotyczą historii, kultury, języka i współczesności ludności ukraińskiej Podlasia oraz innych etnosów regionu, a także ich wzajemnych kontaktów. Do udziału w konferencji zapraszamy również osoby, badające kwestie mające wpływ na sytuację etnosu ukraińskiego Podlasia (np. uwarunkowania prawne, ekonomiczne, geograficzne, przyrodnicze i socjologiczne), problematykę sąsiednich regionów zamieszkałych przez Ukraińców (w szczególności Ziemi Brzeskiej i Chełmszczyzny), a także funkcjonowanie mniejszości narodowych w Polsce i w innych krajach. Formuła konferencji otwarta jest także na inne zagadnienia będące w sferze zainteresowań badawczych ukraińskiego środowiska naukowego Podlasia.

Podlaska Ukraińska Konferencja Naukowa ma charakter interdyscyplinarny. Mogą być na niej wygłaszane referaty z różnych dziedzin nauki, przede wszystkim z historii, językoznawstwa, literaturoznawstwa, socjologii, historii Kościoła, geografii, demografii, folklorystyki, kulturoznawstwa, muzykoznawstwa, historii sztuki, nauk prawnych (w szczególności w zakresie ochrony praw mniejszości), ale także z innych dziedzin.

Sesje konferencji będą poświęcone określonej problematyce lub pokrewnym dyscyplinom nauki. Planujemy, by podczas konferencji poruszone zostały różnorodne tematy, które staną się podstawą do formowania sesji konferencyjnych:

„Kształtowanie się i rozwój miast na Podlasiu od średniowiecza po XXI wiek”

„Podlaskie miasta wobec współczesnych wyzwań wielokulturowości”

„Historia Kleszczel i Ziemi Kleszczelowskiej”

„Kleszczelowskie biografie”

„Kultura, język, tradycje Kleszczel i Ziemi Kleszczelowskiej”

„Współczesność Kleszczel i Ziemi Kleszczelowskiej”

„Historia i kultura Podlasia”

Ostateczną decyzję dotyczącą podziału na sesje Komitet Organizacyjny podejmie po otrzymaniu zgłoszeń na konferencję.

Szczegółowe informacje o konferencji dostępne są na stronie internetowej Podlaskiego Instytutu Naukowego: www.pninstytut.org/pl/pukn/vii-pukn

Konferencja odbędzie się dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji RP, przy wsparciu Urzędu Miejskiego w Kleszczelach, Ambasady Ukrainy w Rzeczypospolitej Polskiej oraz dzięki wsparciu innych instytucji i osób.

1 sierpnia 2023 roku w Bielsku Podlaskim odbyło się drugie w tym roku posiedzenie Kapituły Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej. W skład Kapituły Nagrody wchodzą osoby wskazane przez zarządy podmiotów, które ustanowiły Nagrodę, czyli Podlaskiego Instytutu Naukowego oraz Związku Ukraińców Podlasia: dr Andrzej Artemiuk, Łukasz Badowiec, dr Andrzej Jekaterynczuk, dr Grzegorz Kuprianowicz.

Celem Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej jest promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia poprzez uhonorowanie i nagrodzenie osób, które odgrywają ważną rolę w funkcjonowaniu, badaniu i rozwoju kultury i języka ukraińskiego Podlasia. Nagroda została ustanowiona w ubiegłym roku przez Podlaski Instytut Naukowy oraz Związek Ukraińców Podlasia. W 2023 r. Podlaska Nagroda Naukowo-Literacka zostanie przyznana po raz drugi.

Na drugim posiedzeniu Kapituła podjęła wstępne decyzje dotyczące kandydatów na laureatów Nagrody w poszczególnych kategoriach: Twórczość literacka, Działalność naukowa, Działalność popularnonaukowa, Twórczość publicystyczna. Ustalono, że trzecie posiedzenie Kapituły Nagrody odbędzie się 12 września 2023 r. Na tym posiedzeniu Kapituły odbędzie się głosowanie i ostateczna decyzja Kapituły o przyznaniu Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za rok 2023. Po posiedzeniu odbędzie się konferencja prasowa, na której przedstawicielom mediów zostanie zaprezentowani laureaci Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za rok 2023.

Ogłoszenie laureatów i uroczyste wręczenie Nagród za 2023 rok odbędzie się jesienią br. Informacje o nagrodzie oraz procesie jej przyznawania dostępne są na stronie internetowej Podlaskiego Instytutu Naukowego w Aktualnościach oraz w zakładce:

Ustanowienie i przyznawanie Nagrody jest jednym z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, sfinansowanego ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.

Kontynuujemy publikację utworów laureatów Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu”, organizowanego przez Podlaski Instytut Naukowy w partnerstwie ze Związkiem Ukraińców Podlasia. Ma to na celu promocję twórczości literackiej tworzonej gwarami ukraińskimi Podlasia, popularyzację konkursu oraz dotarcie do szerokiego grona odbiorców z literaturą pisaną „po swojomu”.

Przedstawiamy wybrane wiersze Sławomira Kulika. Cykl został nagrodzony trzecim miejscem w kategorii „poezja” Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu”.

******

Wiersze są dostępne pod linkiem:

*******

Konkurs odbywa się jako jedno z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, sfinansowanego ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030, co stworzyło warunki do zorganizowania go przez Podlaski Instytut Naukowy w partnerstwie ze Związkiem Ukraińców Podlasia.