W Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bielsku Podlaskim 17 listopada 2023 r. rozpoczęła się VII Podlaska Ukraińska Konferencja Naukowa „Rola miast w dziejach Podlasia” (w 500-lecie nadania praw miejskich Kleszczelom).
Bezpośrednią transmisję konferencji można oglądać na stronie YouTube Podlaskiego Instytutu Naukowego:
Transmisję można również oglądać na stronie Podlaskiego Instytutu Naukowego na Facebooku:
Na profilach Podlaskiego Instytutu Naukowego na Facebooku i YouTube prowadzona będzie transmisja on-line rozpoczynającej się jutro VII Podlaskiej Ukraińskiej Konferencji Naukowej „Rola miast w dziejach Podlasia” (w 500-lecie nadania praw miejskich Kleszczelom).
Miejscem obrad konferencji będą dwa podlaskie miasta: Bielsk Podlaski oraz Kleszczele. Pierwszy dzień konferencji (17 listopada 2023 r.) odbędzie się w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bielsku Podlaskim, ul. Kazimierzowska 14, a drugi (18 listopada 2023 r.). – w Miejskim Ośrodku Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczelach („Hładyszka”), ul. 1 Maja 19.
Patronat honorowy: Burmistrz Kleszczel, Burmistrz Miasta Bielsk Podlaski, Burmistrz Miasta Hajnówka, Burmistrz Miasta Siemiatycze, Wójt Gminy Bielsk Podlaski.
Patronat medialny: Ukraińskie Pismo Podlasia „Nad Buhom i Narwoju”, Polskie Radio Białystok, Telewizja Polska Białystok, portal internetowy bielsk.eu, „Kurier Podlaski – Głos Siemiatycz”.
Konferencja odbywa się dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Rzeczpospolitej Polskiej, przy wsparciu Burmistrza Kleszczel, dzięki wsparciu osób prywatnych oraz przy wsparciu Ambasady Ukrainy w Rzeczypospolitej Polskiej, Burmistrza Miasta Bielsk Podlaski, Burmistrza Miasta Hajnówka, Wójta Gminy Bielsk Podlaski.
Sponsorzy: Polska Sieć Sklepów „Arhelan”, Agencja Wydawnicza „Ekopress”, J.W. Zakład Transportowy.
Już za trzy dni, wniedzielę 19 listopada 2023 r., o godz. 15.00 w Gminnym Ośrodku Kultury, Sportu i Rekreacji w Dubiczach Cerkiewnych odbędzie się kolejne spotkanie literackie z laureatami Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu”
Udział wezmą: • Nina Grygoruk – laureatka ІI miejsca w kategorii „Wspomnienia” • Krystyna Kościewicz – laureatka ІI miejsca w kategorii „Publicystyka” • Sławomir Kulik – laureat ІІІ miejsca w kategorii „Poezja” • Mikołaj Panfiluk – laureat ІІІ miejsca w kategorii „Na podstawie motywów etnograficznych” • Leokadia Sajewicz – laureatka І miejsca w kategorii „Proza” Prowadzenie: Jerzy Plewa.
Celem Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu” było zachęcenie osób znających i używających ukraińskich gwar Podlasia do twórczości literackiej we własnym języku. W konkursie wzięło udział 15 uczestników, którzy zgłosili na konkurs kilkadziesiąt utworów.
WSTĘP WOLNY! Zapraszamy
Organizator: Podlaski Instytut Naukowy, partner: Związek Ukraińców Podlasia, współorganizator: Gminny Ośrodуk Kultury, Sportu i Rekreacji w Dubiczach Cerkiewnych.
Konkurs odbywa się jako jedno z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, sfinansowanego ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.
W środę 19 listopada 2023 r. o godz. 17.00 w Gminnym Ośrodku Kultury w Orli (ul. Mickiewicza 4) odbędzie się kolejne spotkanie literackie z laureatami Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu”.
Udział wezmą:
• Nina Grygoruk – laureatka ІI miejsca w kategorii „Wspomnienia”
• Krystyna Kościewicz – laureatka ІI miejsca w kategorii „Publicystyka”
• Sławomir Kulik – laureat ІІІ miejsca w kategorii „Poezja”
• Mikołaj Panfiluk – laureat ІІІ miejsca w kategorii „Na podstawie motywów etnograficznych”
• Leokadia Sajewicz – laureatka І miejsca w kategorii „Proza”
Celem Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu” było zachęcenie osób znających i używających ukraińskich gwar Podlasia do twórczości literackiej we własnym języku. W konkursie wzięło udział 15 uczestników, którzy zgłosili na konkurs kilkadziesiąt utworów.
WSTĘP WOLNY!
Zapraszamy
Organizator: Podlaski Instytut Naukowy, partner: Związek Ukraińców Podlasia, współorganizatorzy: Gminny Ośrodek Kultury w Orli, Gminna Biblioteka Publiczna w Orli.
Konkurs odbywa się jako jedno z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, sfinansowanego ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.
Już w najbliższy piątek rozpocznie się VII Podlaska Ukraińska Konferencja Naukowa „Rola miast w dziejach Podlasia” (w 500-lecie nadania praw miejskich Kleszczelom). Miejscem jej obrad będą dwa podlaskie miasta: Bielsk Podlaski oraz Kleszczele.
Pierwszy dzień konferencji (17 listopada 2023 r.) odbędzie się w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bielsku Podlaskim, ul. Kazimierzowska 14, a drugi (18 listopada 2023 r.). – w Miejskim Ośrodku Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczelach („Hładyszka”), ul. 1 Maja 19.
W tym roku oprócz Bielska Podlaskiego, miejscem konferencji są Kleszczele, które obchodzą jubileusz 500-lecia nadania praw miejskich. Przedsięwzięcie naukowe Podlaskiego Instytutu Naukowego wpisuje się w jubileuszowe obchody.
Drugiego dnia VII Podlaskiej Ukraińskiej Konferencji Naukowej „Rola miast w dziejach Podlasia” odbędą się dwie sesje. Zaplanowano także kilka wydarzeń.
Pierwszym wydarzeniem będzie Prezentacja monografii Dariusza Krasnodębskiego i Hanny Olczak Archeologia Puszczy Białowieskiej. Dzieje osadnictwa na terenie polskiej części Puszczy Białowieskiej od epoki kamienia do końca XVIII stulecia (Warszawa 2022), po której odbędzie się pierwsza tego dnia, a czwarta podczas konferencji sesja „Historia Kleszczel i Ziemi Kleszczelowskiej”. Następnie zaplanowano Prezentację wyników Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu”, a także uroczystość Wręczenia medali pamiątkowych z okazji 500-lecia nadania praw miejskich Kleszczelom. Następnie odbędzie się kolejne wydarzenie – Prezentacja książki Ludzie i wydarzenia. Kleszczele 1991-2021, pod red. Marii Klimowicz (Kleszczele 2022). Druga tego dnia, a piąta w ogóle sesja – będzie poświęcona tematowi „Kultura, język, tradycje oraz współczesność Kleszczel i Ziemi Kleszczelowskiej”. Na zakończenie konferencji Scenę ze sztuki teatralnej Mikołaja Roszczenki „Buwało i nyni” wykona Koło Gospodyń Wiejskich w Dobrowodzie.
Podczas konferencji w Kleszczelach można będzie obejrzeć wystawę „Zapisani w dziejach Kleszczel” (opracowanie merytoryczne i graficzne MOKSiR Kleszczele), pracownię garncarską, działającą przy MOKSiR w Kleszczelach („Hładyszka”) oraz wystawę książek o Kleszczelach i Ziemi Kleszczelowskiej (przygotowana przez Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kleszczelowskiej).
Szczegółowy program VII Podlaskiej Ukraińskiej Konferencji Naukowej „Rola miast w dziejach Podlasia” (w 500-lecie nadania praw miejskich Kleszczelom) jest dostępny na stronie internetowej Podlaskiego Instytutu Naukowego:
Centralnym tematem VII Podlaskiej Ukraińskiej Konferencji Naukowej będzie rola miast w dziejach Podlasia. Okazją ku temu jest 500-lecie nadania praw miejskich Kleszczelom. Podlaskie miasta odgrywają szczególną rolę w historii, stając się nie tylko regionalnymi ośrodkami administracyjnymi, politycznymi czy religijnymi, dźwignią rozwoju gospodarczego i wymiany towarowej, ale także miejscami, które odgrywały i wciąż odgrywają ważną rolę w rozwoju i zachowaniu kultury i oświaty, to właśnie tam powstają ośrodki intelektualne i rodzą się nowe idee. Miasta były i pozostają miejscem spotkania różnych etnosów, religii, kultur, języków i tradycji, w naturalny sposób nabierając wielokulturowego charakteru. Jednak – w warunkach dominacji kulturowej jednej z kultur – właśnie w miastach odbywają się przyspieszone procesy asymilacyjne oraz, nierzadko, marginalizacja kultury i języka ludności autochtonicznej.
Szczególna uwaga podczas konferencji zostanie poświęcona przeszłości i współczesności Kleszczel, które w tym roku obchodzą 500-lecie nadania praw miejskich. Półtysiącletnia historia tego podlaskiego miasta jest przykładem funkcjonowania wieloetnicznej i wielowyznaniowej społeczności miejskiej w różnych epokach historycznych i w ramach różnych organizmów politycznych. Cechą charakterystyczną historii Kleszczel jest to, że etnos ukraiński przez wieki zachował tu swój język i tradycję, a miasto odegrało ważną rolę w historii ukraińskiego życia kulturalnego i kształtowaniu się współczesnej tożsamości ukraińskiej na Podlasiu. Organizatorzy pragną, by na konferencji zostały zaprezentowane różne wymiary historii i współczesności Kleszczel oraz okolicznych miejscowości z perspektywy socjologicznej, kulturologicznej, etnograficznej, językoznawczej, ekonomicznej i demograficznej.
Organizatorzy konferencji: Podlaski Instytut Naukowy, Urząd Miejski w Kleszczelach.
Współorganizatorzy: Komisja Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych Polskiej Akademii Nauk Oddział w Lublinie, Związek Ukraińców Podlasia, Miejska Biblioteka Publiczna w Bielsku Podlaskim, Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczelach, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kleszczelowskiej, Parafia Prawosławna Zaśnięcia Najświętszej Bogarodzicy w Kleszczelach, Szkoła Podstawowa w Kleszczelach, Miejska Biblioteka Publiczna w Kleszczelach, Koło Gospodyń „Malwa” w Kleszczelach, Koło Gospodyń Wiejskich w Dobrowodzie, Koło Gospodyń Wiejskich w Daszach.
Patronat honorowy: Burmistrz Kleszczel, Burmistrz Miasta Bielsk Podlaski, Burmistrz Miasta Hajnówka, Burmistrz Miasta Siemiatycze, Wójt Gminy Bielsk Podlaski.
Patronat medialny: Ukraińskie Pismo Podlasia „Nad Buhom i Narwoju”, Polskie Radio Białystok, Telewizja Polska Białystok, portal internetowy bielsk.eu, „Kurier Podlaski – Głos Siemiatycz”.
Konferencja odbywa się dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Rzeczpospolitej Polskiej, przy wsparciu Burmistrza Kleszczel, dzięki wsparciu osób prywatnych oraz przy wsparciu Ambasady Ukrainy w Rzeczypospolitej Polskiej, Burmistrza Miasta Bielsk Podlaski, Burmistrza Miasta Hajnówka, Wójta Gminy Bielsk Podlaski.
Sponsorzy: Polska Sieć Sklepów „Arhelan”, Agencja Wydawnicza „Ekopress”, J.W. Zakład Transportowy.
Już za tydzień odbędzie się VII Podlaska Ukraińska Konferencja Naukowa „Rola miast w dziejach Podlasia” (w 500-lecie nadania praw miejskich Kleszczelom). Miejscem jej obrad będą dwa podlaskie miasta: Bielsk Podlaski oraz Kleszczele.
Pierwszy dzień konferencji (17 listopada 2023 r.) odbędzie się w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bielsku Podlaskim, ul. Kazimierzowska 14, a drugi (18 listopada 2023 r.). – w Miejskim Ośrodku Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczelach („Hładyszka”), ul. 1 Maja 19.
Pierwszego dnia VII Podlaskiej Ukraińskiej Konferencji Naukowej „Rola miast w dziejach Podlasia” odbędą się trzy sesje. Zaplanowano także kilka wydarzeń.
Pierwsza z sesji wydarzenia naukowego podlaskiego środowiska ukraińskiego będzie poświęcona tematowi „Kształtowanie się i rozwój miast na Podlasiu od średniowiecza po XXI wiek”. Po niej odbędzie się Prezentacja laureatów Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za 2023 rok. Sesja druga będzie poświęcona tematowi „Podlaskie miasta wobec współczesnych wyzwań wielokulturowości”. Dalej podczas konferencji zaplanowano Prezentację książek Jerzego Plewy „Czyże, Łuszcze – wsie królewskie” oraz „Nasze seło, prawda i wydumane”. Ostatnia tego dnia trzecia sesja konferencji będzie poświęcona tematowi „Historia i kultura Podlasia”.
Szczegółowy program VII Podlaskiej Ukraińskiej Konferencji Naukowej „Rola miast w dziejach Podlasia” (w 500-lecie nadania praw miejskich Kleszczelom) jest dostępny na stronie internetowej Podlaskiego Instytutu Naukowego:
Centralnym tematem VII Podlaskiej Ukraińskiej Konferencji Naukowej będzie rola miast w dziejach Podlasia. Okazją ku temu jest 500-lecie nadania praw miejskich Kleszczelom. Podlaskie miasta odgrywają szczególną rolę w historii, stając się nie tylko regionalnymi ośrodkami administracyjnymi, politycznymi czy religijnymi, dźwignią rozwoju gospodarczego i wymiany towarowej, ale także miejscami, które odgrywały i wciąż odgrywają ważną rolę w rozwoju i zachowaniu kultury i oświaty, to właśnie tam powstają ośrodki intelektualne i rodzą się nowe idee. Miasta były i pozostają miejscem spotkania różnych etnosów, religii, kultur, języków i tradycji, w naturalny sposób nabierając wielokulturowego charakteru. Jednak – w warunkach dominacji kulturowej jednej z kultur – właśnie w miastach odbywają się przyspieszone procesy asymilacyjne oraz, nierzadko, marginalizacja kultury i języka ludności autochtonicznej.
Szczególna uwaga podczas konferencji zostanie poświęcona przeszłości i współczesności Kleszczel, które w tym roku obchodzą 500-lecie nadania praw miejskich. Półtysiącletnia historia tego podlaskiego miasta jest przykładem funkcjonowania wieloetnicznej i wielowyznaniowej społeczności miejskiej w różnych epokach historycznych i w ramach różnych organizmów politycznych. Cechą charakterystyczną historii Kleszczel jest to, że etnos ukraiński przez wieki zachował tu swój język i tradycję, a miasto odegrało ważną rolę w historii ukraińskiego życia kulturalnego i kształtowaniu się współczesnej tożsamości ukraińskiej na Podlasiu. Organizatorzy pragną, by na konferencji zostały zaprezentowane różne wymiary historii i współczesności Kleszczel oraz okolicznych miejscowości z perspektywy socjologicznej, kulturologicznej, etnograficznej, językoznawczej, ekonomicznej i demograficznej.
Organizatorzy konferencji: Podlaski Instytut Naukowy, Urząd Miejski w Kleszczelach.
Współorganizatorzy: Komisja Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych Polskiej Akademii Nauk Oddział w Lublinie, Związek Ukraińców Podlasia, Miejska Biblioteka Publiczna w Bielsku Podlaskim, Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczelach, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kleszczelowskiej, Parafia Prawosławna Zaśnięcia Najświętszej Bogarodzicy w Kleszczelach, Szkoła Podstawowa w Kleszczelach, Miejska Biblioteka Publiczna w Kleszczelach, Koło Gospodyń „Malwa” w Kleszczelach, Koło Gospodyń Wiejskich w Dobrowodzie, Koło Gospodyń Wiejskich w Daszach.
Patronat honorowy: Burmistrz Kleszczel, Burmistrz Miasta Bielsk Podlaski, Burmistrz Miasta Hajnówka, Burmistrz Miasta Siemiatycze, Wójt Gminy Bielsk Podlaski.
Patronat medialny: Ukraińskie Pismo Podlasia „Nad Buhom i Narwoju”, Polskie Radio Białystok, Telewizja Polska Białystok, portal internetowy bielsk.eu, „Kurier Podlaski – Głos Siemiatycz”.
Konferencja odbywa się dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Rzeczpospolitej Polskiej, przy wsparciu Burmistrza Kleszczel, dzięki wsparciu osób prywatnych oraz przy wsparciu Ambasady Ukrainy w Rzeczypospolitej Polskiej, Burmistrza Miasta Bielsk Podlaski, Burmistrza Miasta Hajnówka, Wójta Gminy Bielsk Podlaski.
Sponsorzy: Polska Sieć Sklepów „Arhelan”, Agencja Wydawnicza „Ekopress”, J.W. Zakład Transportowy.
Przezwiska są najliczniejszymi i najbardziej różnorodnymi antroponimami. Towarzyszyły one człowiekowi od najdawniejszych czasów, a dziś wciąż występują w mówionej, potocznej odmianie języka, głównie w małych społecznościach wiejskich, ale też w środowisku uczniowskim.
Przezwiska (w lokalnej gwarze ukraińskiej: pruozwisko, po hulicznomu) do dziś są popularnym sposobem nazywania mieszkańców wsi. W artykule zostaną przedstawione przezwiska zebrane w czasie badań prowadzonych w ramach projektu Podlaskiego Instytutu Naukowego „Tradycje imiennicze wsi podlaskiej XVIII-XX wieku” w wybranych miejscowościach czterech parafii: Czyże, Kuraszewo, Klejniki i Nowoberezowo.
Najczęściej przezwiska są używane pod nieobecność ich nosicieli ze względu na swój żartobliwo-ironiczny charakter. Niekiedy zdarzają się też przezwiska obraźliwe i nieprzyzwoite. Część przezwisk przekształca się w przydomki rodowe, które są przejmowane przez kolejne pokolenia. Wówczas tracą one swój pierwotny żartobliwy lub ironiczny charakter i są używane także obecności nosiciela.
W artykule zostaną przedstawione wybrane przezwiska, zebrane przy okazji zapisywania imion tradycyjnych funkcjonujących we wsiach czterech parafii. Temat przezwisk jest niezwykle bogaty i wciąż wymagałby dokładnego naukowego zbadania.
Oto przykładowe formy funkcjonujące na badanym terytorium.
Przezwiska utworzone od imienia
W funkcji przezwisk mogą być używane zniekształcone imiona, a także ich formy zdrobniałe.
Przykładami form zdrobniałych, żartobliwych są np.:
Kławdiejka – od gwarowej formy Kławdia, pol. Klaudia, ukr. Клавдя
Lubszta – od gwarowej formy Luba, pol. Luba, ukr. Люба
Warożka – od gwarowej formy Warka, zdrobnienie od Warwara, pol. Barbara, ukr. Варвара
Niekiedy przezwiska jedynie nawiązują do imion nosicieli, np.:
Mieseć – przezwisko mężczyzny o rzadkim imieniu Awgust, pol. Augustyn, ukr. Августин (skojarzenie z miesiącem ros. август – sierpień)
Przezwisko utworzone od miejscowości/miejsca pochodzenia
Hornoweć – przezwisko mężczyzny pochodzącego z Hornowa koło Siemiatycz
Knoroz – przezwisko mężczyzny pochodzącego ze wsi Knorozy
Polowyj – przezwisko mężczyzny, którego przodkowie mieszkali na kolonii („na polu”)
Rakołupka – przezwisko kobiety pochodzącej ze wsi Rakowicze
Szlachcic – przezwisko mężczyzny pochodzącego ze wsi szlacheckiej; Szlachcianka – przezwisko żony owego mężczyzny
Przezwiska pochodzące od miejscowości/miejsca pochodzenia często mają neutralny charakter i przechodzą na potomków, stając się przydomkami rodowymi. Jednak są też wśród nich takie, które mają żartobliwy charakter (np. Rakołupka).
Przezwiska od etnonimów
Ukrajinciowy– przezwisko, które stało się przydomkiem rodowym rodziny, w której był przodek pochodzący z Ukrainy.
Podobnie jak przezwiska pochodzące od miejscowości/miejsca pochodzenia, tak i formy pochodzące od etnonimów często mają neutralny charakter.
Przezwiska od nazw pospolitych
W badanych wsiach wciąż funkcjonuje bardzo dużo przezwisk utworzonych od nazw pospolitych. Często mieszkańcy wsi mają problem z wyjaśnieniem ich pochodzenia. Jako przykłady tego typu przezwisk, często utworzonych od słów gwarowych, można podać:
Wygląd zewnętrzny często staje się motywacją do utworzenia przezwisk. Jeśli więc ktoś jest łysy, to we wsi nazywają go np. Łysy Iwan, ktoś piegowaty – Rabyj, pol. piegowaty, ukr. рябий. Mężczyzna z porowatą cerą to od nazwy narzędzia – Raszpel, Raszpluk.
Przezwiska od cech charakteru
Podobnie jak wygląd zewnętrzny, tak też i cechy charakteru mogą stać się motywacją do utworzenia przezwisk, często też obraźliwych i wulgarnych. Jeśli ktoś jest bojaźliwy, przezywają go Zajeć – pol. zając, ukr. заєць, uparty – Kozioł – pol. kozioł, ukr. козел іtd.
Przezwiska od zdarzeń jednorazowych
Ciekawą grupę stanowią przezwiska, które powstały od zdarzeń jednorazowych, np. od źle wymówionego gwarowego borszcz, pol. barszcz, ukr. борщ – powstało przezwisko Boszcz – nadane mężczyźnie, który powiedział, gdy matka ugotowała barszcz: ale hoży boszcz.
To tylko niektóre przezwiska funkcjonujące w badanych wsiach. Często odzwierciedlają one najbardziej charakterystyczne dla danej wsi cechy fonetyczne i leksykalne. Tym samym jest to doskonały materiał nie tylko dla badaczy antroponimii, ale też dla dialektologów.
**************
Materiały zebrała Ludmiła Łabowicz w ramach zadania „Tradycje imiennicze wsi podlaskiej XVIII-XX wieku”, realizowanego przez Podlaski Instytut Naukowy dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji RP.
W niedzielę 19 listopada 2023 r., po VII Podlaskiej Ukraińskiej Konferencji Naukowej „Rola miast w dziejach Podlasia” (w 500-lecie nadania praw miejskich Kleszczelom), o godz. 15.00 w Gminnym Ośrodku Kultury, Sportu i Rekreacji w Dubiczach Cerkiewnych odbędzie się kolejne spotkanie literackie z laureatami Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu”.
Udział wezmą: • Nina Grygoruk – laureatka ІI miejsca w kategorii „Wspomnienia” • Krystyna Kościewicz – laureatka ІI miejsca w kategorii „Publicystyka” • Sławomir Kulik – laureat ІІІ miejsca w kategorii „Poezja” • Mikołaj Panfiluk – laureat ІІІ miejsca w kategorii „Na podstawie motywów etnograficznych” • Leokadia Sajewicz – laureatka І miejsca w kategorii „Proza” Prowadzenie: Jerzy Plewa.
Celem Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu” było zachęcenie osób znających i używających ukraińskich gwar Podlasia do twórczości literackiej we własnym języku. W konkursie wzięło udział 15 uczestników, którzy zgłosili na konkurs kilkadziesiąt utworów.
WSTĘP WOLNY! Zapraszamy
Organizator: Podlaski Instytut Naukowy, partner: Związek Ukraińców Podlasia, współorganizator: Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Tadeusza Rakowieckiego w Hajnówce.
Konkurs odbywa się jako jedno z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, sfinansowanego ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.
Publikujemy utwory laureatów Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu”, organizowanego przez Podlaski Instytut Naukowy w partnerstwie ze Związkiem Ukraińców Podlasia. Ma to na celu promocję twórczości literackiej tworzonej gwarami ukraińskimi Podlasia, popularyzację konkursu oraz dotarcie do szerokiego grona odbiorców z literaturą pisaną „po swojomu”.
Na naszej stronie internetowej można czytać tekst dramatu Heleny Aleksiejuk pt. „Timoszka”. Utwór został nagrodzony jednym z dwóch pierwszych miejsc w kategorii „dramat”.
Konkurs odbywa się jako jedno z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, sfinansowanego ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030, co stworzyło warunki do zorganizowania go przez Podlaski Instytut Naukowy w partnerstwie ze Związkiem Ukraińców Podlasia.
Już za 2 tygodnie odbędzie się VII Podlaska Ukraińska Konferencja Naukowa „Rola miast w dziejach Podlasia” (w 500-lecie nadania praw miejskich Kleszczelom). Miejscem jej obrad będą dwa podlaskie miasta: Bielsk Podlaski oraz Kleszczele.
Pierwszy dzień konferencji (17 listopada 2023 r.) odbędzie się w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bielsku Podlaskim, ul. Kazimierzowska 14, a drugi (18 listopada 2023 r.). – w Miejskim Ośrodku Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczelach („Hładyszka”), ul. 1 Maja 19.
Szczegółowy program VII Podlaskiej Ukraińskiej Konferencji Naukowej „Rola miast w dziejach Podlasia” (w 500-lecie nadania praw miejskich Kleszczelom) jest dostępny na stronie internetowej Podlaskiego Instytutu Naukowego:
Centralnym tematem VII Podlaskiej Ukraińskiej Konferencji Naukowej będzie rola miast w dziejach Podlasia. Okazją ku temu jest 500-lecie nadania praw miejskich Kleszczelom. Podlaskie miasta odgrywają szczególną rolę w historii, stając się nie tylko regionalnymi ośrodkami administracyjnymi, politycznymi czy religijnymi, dźwignią rozwoju gospodarczego i wymiany towarowej, ale także miejscami, które odgrywały i wciąż odgrywają ważną rolę w rozwoju i zachowaniu kultury i oświaty, to właśnie tam powstają ośrodki intelektualne i rodzą się nowe idee. Miasta były i pozostają miejscem spotkania różnych etnosów, religii, kultur, języków i tradycji, w naturalny sposób nabierając wielokulturowego charakteru. Jednak – w warunkach dominacji kulturowej jednej z kultur – właśnie w miastach odbywają się przyspieszone procesy asymilacyjne oraz, nierzadko, marginalizacja kultury i języka ludności autochtonicznej.
Szczególna uwaga podczas konferencji zostanie poświęcona przeszłości i współczesności Kleszczel, które w tym roku obchodzą 500-lecie nadania praw miejskich. Półtysiącletnia historia tego podlaskiego miasta jest przykładem funkcjonowania wieloetnicznej i wielowyznaniowej społeczności miejskiej w różnych epokach historycznych i w ramach różnych organizmów politycznych. Cechą charakterystyczną historii Kleszczel jest to, że etnos ukraiński przez wieki zachował tu swój język i tradycję, a miasto odegrało ważną rolę w historii ukraińskiego życia kulturalnego i kształtowaniu się współczesnej tożsamości ukraińskiej na Podlasiu. Organizatorzy pragną, by na konferencji zostały zaprezentowane różne wymiary historii i współczesności Kleszczel oraz okolicznych miejscowości z perspektywy socjologicznej, kulturologicznej, etnograficznej, językoznawczej, ekonomicznej i demograficznej.
Organizatorzy konferencji: Podlaski Instytut Naukowy, Urząd Miejski w Kleszczelach.
Współorganizatorzy: Komisja Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych Polskiej Akademii Nauk Oddział w Lublinie, Związek Ukraińców Podlasia, Miejska Biblioteka Publiczna w Bielsku Podlaskim, Miejski Ośrodek Kultury, Sportu i Rekreacji w Kleszczelach, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Kleszczelowskiej, Parafia Prawosławna Zaśnięcia Najświętszej Bogarodzicy w Kleszczelach, Szkoła Podstawowa w Kleszczelach, Miejska Biblioteka Publiczna w Kleszczelach, Koło Gospodyń „Malwa” w Kleszczelach, Koło Gospodyń Wiejskich w Dobrowodzie, Koło Gospodyń Wiejskich w Daszach.
Patronat honorowy: Burmistrz Kleszczel, Burmistrz Miasta Bielsk Podlaski, Burmistrz Miasta Hajnówka, Burmistrz Miasta Siemiatycze, Wójt Gminy Bielsk Podlaski.
Patronat medialny: Ukraińskie Pismo Podlasia „Nad Buhom i Narwoju”, Polskie Radio Białystok, Telewizja Polska Białystok, portal internetowy bielsk.eu, „Kurier Podlaski – Głos Siemiatycz”.
Konferencja odbywa się dzięki dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Rzeczpospolitej Polskiej, przy wsparciu Burmistrza Kleszczel, dzięki wsparciu osób prywatnych oraz przy wsparciu Ambasady Ukrainy w Rzeczypospolitej Polskiej, Burmistrza Miasta Bielsk Podlaski, Burmistrza Miasta Hajnówka, Wójta Gminy Bielsk Podlaski.
Sponsorzy: Polska Sieć Sklepów „Arhelan”, Agencja Wydawnicza „Ekopress”, J.W. Zakład Transportowy.
