Miesiąc: grudzień 2022

Został wydłużony termin przekazywania prac na Podlaski Konkurs Literacki „Piszemo po swojomu”. Utwory literackie pisane „po swojomu”, czyli podlaską gwarą ukraińską, można zgłaszać do 15 marca 2023 r.

Prace konkursowe z dopiskiem KONKURS LITERACKI należy:

– przekazać dla organizatora konkursu (Stowarzyszenie „Podlaski Instytut Naukowy”, Bielsk Podlaski, ul. Kryniczna 14)

– lub przesłać pocztą na adres:

Stowarzyszenie „Podlaski Instytut Naukowy”

skr. poczt. 26

17-100 Bielsk Podlaski

– lub przesłać na adres mailowy Konkursu: poswojomu@gmail.com

Został również zmodyfikowany regulamin Konkursu. Dokonano odpowiednich zmian terminarza, usunięto wymóg anonimizowania prac, doprecyzowano sposoby przekazywania prac konkursowych, a także zaktualizowano informację o nagrodach dla laureatów.

Celem Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu” jest zachęcenie osób znających i używających ukraińskich gwar Podlasia do twórczości literackiej we własnym języku. Warunkiem uczestnictwa jest nadesłanie jako pracy konkursowej co najmniej jednego oryginalnego utworu literackiego napisanego ukraińską gwarą Podlasia.

Dokładne informacje o konkursie można znaleźć na stronie organizatora, Stowarzyszenia „Podlaski Instytut Naukowy”, w zakładce „Popularyzacja”:

Znalazł się tam również uaktualniony regulamin konkursu:

https://www.pninstytut.org/pl/popularyzacja/piszemo/regulamin/

Zapraszamy do dokładnego zapoznania się z regulaminem oraz do udziału w I Podlaskim Konkursie Literackim „Piszemo po swojomu”.

Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.

Na portalu Internetowej Gazety Bielsk.eu prowadzona jest promocja Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej oraz popularyzacja jej laureatów za 2022 rok.

Laureatami Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej za 2022 rok zostali:

Kategoria „Twórczość literacka” – śp. Jan Kiryziuk

Kategoria „Działalność naukowa” – dr Mikołaj Roszczenko

Kategoria „Działalność popularnonaukowa” – Jerzy Plewa

Kategoria „Twórczość publicystyczna” – Eugeniusz Ryżyk.

Na głównej stronie portalu umieszczono baner o Nagrodzie oraz jej laureatach za 2022 r.:

Na portalu pojawił się także artykuł sponsorowany o Nagrodzie wraz z informacjami o laureatach za 2022 r. i ich zdjęciami:

Odpowiedni post promujący Nagrodę ukazał się także na profilu Internetowej Gazety Bielsk w sieci Facebook:

Zachęcamy do zapoznania się z materiałami promocyjnymi.

Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.

Na stronie internetowej portalu Bielsk.eu pojawiła się relacja z warsztatów literackich w ramach konkursu “Piszemo po swojomu”.

Link: https://bielsk.eu/bielsk-podlaski/40545-warsztaty-piszemo-po-swojomu-z-zoja-saczko-i-prof-lubow-florak-z-ukrainy-foto?fbclid=IwAR3JUMrl9DMCyR9J0fH0idqFBxNOg1FRQMqpR1bytCxjAxSQpYgMpAshIYU

Konkurs odbywa się jako jedno z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, finansowanego przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.

11 grudnia 2022 roku w programie „Przegląd Ukraiński” pojawiła się relacja z trzecich warsztatów literackich „Piszemo po swojomu”, które prowadziły: prof. dr hab. Lubow Frolak,  a także Zoja Saczko.

https://bialystok.tvp.pl/679811/przeglad-ukrainski

Konkurs odbywa się jako jedno z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, finansowanego przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.

Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.

Wicedyrektor Podlaskiego Instytutu Naukowego i redaktor naczelny Ukraińskiego pisma Podlasia „Nad Buhom i Narwoju” Jurij Hawryluk 27 listopada 2022 r. wziął udział w I Festiwalu Gwary Pogranicza – Po Swojemu w Hajnówce. Jak zaznaczyli organizatorzy, „Festiwal ma na celu przedstawienie obecnej sytuacji językowej w regionie przygranicznym oraz najnowszych tendencji”.

W programie festiwalu znalazł się wykład prof. Doroty Rembiszewskiej z Instytutu Slawistyki Polskiej Akademii Nauk „Gwara podlaska niejedno ma imię”, warsztaty, występy zespołów „Żemerwa” i „Czeremszyna”, konkurs na sms w gwarze. 

W audycji „Ukraińska Dumka” w Polskim Radiu Białystok można usłyszeć relację z trzecich warsztatów literackich „Piszemo po swojomu”, które prowadziły: prof. dr hab. Lubow Frolak – językoznawca-dialektolog, badaczka gwar ukraińskich (w tym podlaskich), absolwentka Uniwersytetu Narodowego w Doniecku, pracownik naukowo-dydaktyczny Katedry Językoznawstwa Słowiańskiego Instytutu Językoznawstwa i Literaturoznawstwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, a także Zoja Saczko – poetka z Bielska Podlaskiego. Utwory literackie pisze ona gwarą podlaską, jest autorką kilku tomów poetyckich: Poszuki, Nad dniom pochilona, Szcze odna wesna, Poemy, Poká oraz tomu prozy A koliś jak było.

https://www.radio.bialystok.pl/dumka/index/id/221038

Organizatorem wydarzenia było Stowarzyszenie „Podlaski Instytut Naukowy”, partnerem Związek Ukraińców Podlasia, współorganizatorem Miejska Biblioteka Publiczna w Bielsku Podlaskim.

Konkurs odbywa się jako jedno z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, finansowanego przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.

Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.

Zapraszamy do czytania nru 5/2022 Ukraińskiego Pisma Podlasia „Nad Buhom i Narwoju”. Jak zawsze w dwumiesięczniku znalazły się artykuły osób, związanych z Podlaskim Instytutem Naukowym oraz teksty poświęcone przedsięwzięciom Instytutu.

W piątym numerze czasopisma przedstawiono informację o laureatach Podlaskiej Nagrody Naukowo-Literackiej: śp. Janie Kiryziuku, drze Mikołaju Roszczence, Jerzym Plewie i Eugeniuszu Ryżyku. O koncepcji nagrody pisze Grzegorz Kuprianowicz, dyrektor Podlaskiego Instytutu Naukowego.

Jerzy Gawryluk, redaktor naczelny „Nad Buhom i Narwoju” oraz zastępca dyrektora Podlaskiego Instytutu Naukowego, proponuje czytelnikom tekst „Якщо сіємо, то й пожинаємо”, który jest redaktorskim komentarzem ostatnich wydarzeń na Podlasiu i w Ukrainie, artykuł o urodzonym w Hołodach artyście Piotrze Pawluczuku, który mieszkał w Argentynie, tekst redaktorski o Ignacym Daniłowiczu „Люди за своєю природою – вільні”, artykuł o prawosławnej sieci parafialnej nad Bugiem i Narwią u schyłku XIX w., a także tekst „Зо знаком Сонця і Місеця”.

Ludmiła Łabowicz, sekretarz Podlaskiego Instytutu Naukowego, proponuje artykuł o oryginalnych imionach, które nadawano naszym prababciom i pradziadkom, a w cyklu „O naszej mowie prostej – nieprostej” pisze o rozumnych – „Łob ne na woszy”. Artykuł w kontekście gwary ukraińskiej Podlasia został napisany w miejscowym języku.

Na łamach numeru 45/2022 „Nad Buhom i Narwoju” o ostatniej aktywności Instytutu można przeczytać w kronice wydarzeń „З організованого життя над Бугом і Нарвою”. Tradycyjnie, jak w każdym tegorocznym numerze, jest również informacja zachęcająca do tego, by wziąć udział w Podlaskim Konkursie Literackim „Piszemo po swojomu”. Jest też program ramowy VI Podlaskiej Ukraińskiej Konferencji Naukowej

„Nad Buhom i Narwoju” można kupić w sieci KOLPORTER w całej Polsce. Informację, gdzie jest sprzedawane czasopismo, można znaleźć pod linkiem:

https://nadbuhom.pl/gdzie-kupic/

Oprócz tego pismo jest dostępne w formie e-prasy. Elektroniczna wersja czasopisma jest do kupienia pod linkiem:

https://eprasa.pl/news/nad-buhom-i-narwoju

Istnieje możliwość prenumeraty.

Od numeru 1/2022 czasopismo „Nad Buhom i Narwoju” ukazuje się w całości w kolorze.

25 listopada 2022 r. dyrektor Podlaskiego Instytutu Naukowego dr Grzegorz Kuprianowicz wziął udział w okolicznościowym zebraniu Komisji Polsko-Ukraińskich Związków Kulturowych Oddziału Polskiej Akademii Nauk w Lublinie z okazji 30-lecia powstania lubelskiej ukainistyki na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej.

Podczas zebrania wygłoszone zostały wykłady wieloletniego kierownika Zakładu Filologii Ukraińskiej UMCS prof. Feliksa Czyżewskiego oraz jednego z pierwszych wykładowców lubelskiej ukrainistyki prof. Wasyla Iwaszkiwa ze Lwowa, a także wystąpienia okolicznościowe zaproszonych gości.

Głos zabrał również dyrektor PIN dr G. Kuprianowicz, podkreślając znaczenie lubelskiej ukrainistyki na UMCS w różnych wymiarach: badawczym, edukacyjnym i społecznym. Podkreślił m. in., że istnienie ukrainistyki na UMCS dało także możliwość edukacji na poziomie studiów wyższych w zakresie języka ukraińskiego dla Ukraińców mieszkających w Polsce, należących do ukraińskiej mniejszości narodowej, miało również wielkie znaczenie dla badań ukraińskiego dziedzictwa kulturowego w RP, w tym także języka i kultury ukraińskiej Podlasia. 

4 grudnia 2022 r. w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bielsku Podlaskim odbyły się trzecie warsztaty literackie w ramach Podlaskiego Konkursu Literackiego „Piszemo po swojomu”. Była to okazja, aby pogłębić swoją wiedzę na temat ukraińskich gwar Podlasia  oraz dowiedzieć się, jak pisać „po swojomu”.

Warsztaty poświęcone charakterystyce podlaskich gwar ukraińskich oraz ich specyfice poprowadziła prof. dr hab. Lubow Frolak – językoznawca-dialektolog, badaczka gwar ukraińskich (w tym podlaskich), absolwentka Uniwersytetu Narodowego w Doniecku, pracownik naukowo-dydaktyczny Katedry Językoznawstwa Słowiańskiego Instytutu Językoznawstwa i Literaturoznawstwa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie.

Prof. Lubow Frolak pokazała, jak przedstawiają się gwary terytorium między Bugiem a Narwią na tle dialektów ukraińskich, scharakteryzowała je, ukazując główne cechy, świadczące o ich ukraińskim charakterze. Była to niepowtarzalna okazja, aby przedstawić naukową wiedzę o gwarach ukraińskich Podlasia szerszemu audytorium oraz porozmawiać na ten temat z wybitną badaczką gwar ukraińskich.

Drugą część warsztatów, poświęconą pisaniu utworów literackich, poprowadziła Zoja Saczko – poetka z Bielska Podlaskiego. Utwory literackie pisze ona gwarą podlaską, jest autorką kilku tomów poetyckich: Poszuki, Nad dniom pochilona, Szcze odna wesna, Poemy, Poká oraz tomu prozy A koliś jak było.

Poetka opowiedziała obecnym o swojej drodze literackiej, zachęcając ich, aby spróbowali pisać w ojczystym języku literackim, zaprezentowała swoje publikacje oraz przeczytała własne utwory literackie. Była to niepowtarzalna okazja, aby usłyszeć utwory poetki w jej własnej interpretacji autorskiej.

Wiersze Zoi Saczko, która pochodzi ze wsi Wólka koło Orli, oddają klimat podlaskiej wsi. Zwraca uwagę duże bogactwo oraz metaforyczność języka poetki, która przez całe swoje życie stara się pokazać, że gwarę można z powodzeniem wykorzystywać w twórczości literackiej.

Spotkanie z autorką stało się okazją, aby porozmawiać szerzej o kwestiach związanych z oddawaniem gwary w literaturze, sposobom zapisywania podlaskiej różnorodności językowej oraz relacjom „dialekt – język literacki”. Długa dyskusja z udziałem uczestników spotkania pokazała różne punkty widzenia na temat obecności gwary w literaturze, jej związku z językiem literackim, a także odkryła wiele kwestii związanych chociażby z procesem językowej polonizacji, co prowadzi do zaniku gwar.

Organizatorem wydarzenia było Stowarzyszenie „Podlaski Instytut Naukowy”, partnerem Związek Ukraińców Podlasia, współorganizatorem Miejska Biblioteka Publiczna w Bielsku Podlaskim.

Konkurs odbywa się jako jedno z trzech działań zadania publicznego „Promocja języka i kultury ukraińskiej Podlasia”, finansowanego przez Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego ze środków Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.

Sfinansowano ze środków Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w ramach Rządowego Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWEFIO na lata 2021-2030.